تابه‌حال به این فکر کرده‌اید که چرا بعضی بستنی‌ها خوشمزه‌ترند و کشسانی بیشتری دارند؟ دلیل کشسانی بستنی، پودری به نام «ثعلب» است. هرآنچه لازم است درباره ثعلب بستنی بدانید، در این مقاله خواهید خواند. با ما همراه باشید.
ثعلب بستنی چیست؟
ثعلب بستنی نوعی پودر تثبیت‌کننده است که باعث کشسانی و قوام بستنی می‌شود. این پودر معروف و پرطرف‌دار از گیاه ارکیده بنفش وحشی به دست می‌آید. ثعلب بستنی به انگلیسی «Salep» یا «Sahlab» و گیاه آن «Orchidaceae» نامیده می‌شود. بستنی با ثعلب نه‌تنها قوام می‌گیرد بلکه بافت ضخیم و سفتی پیدا می‌کند که باعث می‌شود دیرتر ذوب شود. گرچه این پودر با نام بستنی معروف شده، شما می‌توانید آن را به انواع پودینگ، دسر و یا هر خوراکی دلخواه‌تان اضافه کنید.
تاریخچه بستنی با ثعلب
پیدایش این دسر یخی خنک پیشینه جالبی دارد. به‌اعتبار بسیاری از مدارک و شواهد تاریخی، پیدایش بستنی به سال ۶۲ قبل از میلاد برمی‌گردد. در این زمان، امپراتور روم، که فردی به‌نام «نرون» بود، افرادی را برای آوردن یخ و برف به کوهستان‌های آپنین می‌فرستاد و سپس آن یخ و برف را با شربت مخلوط می‌کرد و می‌خورد. افسانه‌هایی هم وجود دارند که از پیدایش بستنی در اوایل هزاره سوم در چین باستان حکایت می‌کنند.
نام ایران نیز در میان اسناد تاریخی مربوط به تاریخچه بستنی دیده می‌شود. بر اساس این شواهد، اسکندر مقدونی عاشق نوشیدنی‌های یخی بوده است و پیدایش بستنی و سایر نوشیدنی‌های یخی به قرن چهارم قبل از میلاد و زمان حکمرانی اسکندر برمی‌گردد. یکی از رسم‌های قدیمی ایرانی‌ها که هنوز هم در برخی از مناطق کشور دیده می‌شود، ریختن شیره انگور روی برف و خوردن آن به‌عنوان دسر است. جالب است بدانید که ثعلب مهم‌ترین ماده‌ای است که برای درست‌کردن بستنی سنتی ایرانی استفاده می‌شود. بستنی ثعلب سنتی ایرانی، نوعی بستنی زردرنگ زعفرانی با تزئین خلال پسته است.
ثعلب بستنی چطور تهیه می‌شود؟
حالا می‌دانید ثعلب بستنی چیست اما ثعلب چطور تهیه می‌شود؟ ماده اولیه اصلی ثعلب ارکیده بنفش وحشی است. این گیاه گل‌دار بومی جنوب شرق ترکیه است. ریشه این گیاه از ۲ پیاز بزرگ و کوچک در کنار هم تشکیل می‌شود. پیاز بزرگ‌تر مسئول تغذیه گل است و پیاز کوچک‌تر نوعی پیاز کمکی است که نقش تغذیه گل در سال بعد را ایفا می‌کند.
برای تهیه پودر ثعلب باید:
- پیازهای گیاه را بچینید، آنها را به‌خوبی بشویید و در آب یا شیر بجوشانید.
- بعد باید پیازها را در هوای آزاد قرار دهید تا به‌خوبی خشک شوند.
- زمانی که پیازها کاملا خشک شدند، باید آنها را پودر کنید.
- این همان پودر معروف است که می‌توانید در انواع بستنی و خوراکی‌های موردعلاقه‌تان استفاده کنید.
انواع ثعلب بستنی
از آنجا که پیداکردن ارکیده بنفش وحشی و تهیه ثعلب برای بستنی کار سختی است، شما می‌توانید پودر ثعلب بستنی آماده‌شده را از فروشگاه‌های محصولات گیاهی تهیه کنید. ثعلب هندی، ژاپنی و دانمارکی انواع مختلف این پودر معروف‌اند. این محصولات در بسته‌بندی‌هایی با وزن‌ها و قیمت‌های متفاوت عرضه می‌شوند.
طرز تهیه بستنی خانگی با ثعلب
اگر شما هم از علاقه‌مندان بستنی هستنید و دوست دارید در خانه بستنی درست کنید، این قسمت از مقاله مختص شماست. این دستور طرز تهیه بستنی خانگی بدون نیاز به دستگاه بستنی‌ساز است و فقط با چند ماده اولیه درست می‌شود.
مواد لازم
- شیر: ۲ لیوان
- شکر: نصف لیوان
- وانیل: نصف قاشق چای‌خوری
- ثعلب: نصف قاشق چای‌خوری
- هل: نصف قاشق چای‌خوری
- گلاب: به مقدار لازم
دستورالعمل درست‌کردن بستنی خانگی با ثعلب:
- شیر را داخل ظرفی استیل بریزید و روی شعله قرار دهید.
- شکر، وانیل، ثعلب و هل را در ظرف دیگری با هم ترکیب کنید و وقتی شیر گرم شد به آن اضافه کنید.
- گلاب را به ظرف اضافه کنید و هم بزنید.
- ظرف را از روی شعله بردارید و بگذارید تا سرد شود و بعد آن در فریزر قرار دهید.
- بعد از گذشت یک ساعت، ظرف را فریزر بیرون بیاورید، بستنی را هم بزنید و دوباره در فریزر بگذارید.
- هر یک ساعت در میان مرحله قبل را تکرار کنید.
- از از آخرین بار هم‌زدن، ظرف را چند ساعت در فریزر بگذارید تا خوب سفت شود.
- بستنی را از فریزر خارج و آن را سرو کنید.
هم‌زدن بستنی باعث یک‌دست‌شدن بافت بستنی و مانع از یخ‌زدن آن می‌شود.
معروف‌ترین بستنی فروشی‌های تهران
۱. بستنی اکبر مشتی
اولین و قدیمی‌ترین بستنی‌فروشی تهران، بستنی‌فروشی اکبر مشتی است. اکبر جعفری ملایری جوانی ملایری بود که در سال ۱۳۱۸ نخستین بستنی‌فروشی ایران را در خیابان ری تأسیس کرد. جالب است بدانید که آوازه بستنی‌های اکبر مشتی به پاریس و لس‌آنجلس هم رسیده است. عشق اکبر مشتی به درست‌کردن بستنی سنتی ایرانی در این حد بود که زمستان‌ها از کوه‌های اطراف تهران یخ برمی‌داشت و آنها را در گودال‌هایی برای تابستان انبار می‌کرد و به این طریق در گرمای سوزان تابستان، با بستنی‌هایش به استقبال مشتریان پروپاقرصش می‌رفت.
به‌عقیده آقای جعفری، بستنی سنتی ایرانی می‌بایست طعمی لذیذتر و متفاوت‌تر از همتایان خارجی‌اش داشته باشد. خامه، گلاب و زعفران مهم‌ترین ترکیبات بستنی اکبر مشتی محسوب می‌شوند. پس از فوت آقای جعفری، بستنی‌فروشی او همچنان پابرجاست و تهرانی‌ها برای چشیدن طعم ناب بستنی اکبر مشتی و سفارش بستنی ساعت‌ها صف می‌ایستند.
آدرس: تجریش، خیابان شهرداری، نرسیده به خیابان ناهید، جنب سینما آستارا
۲. بستنی شاد
احتمالا نام این بستنی را بسیار شنیده‌اید. بستنی شاد در بسیاری از شهرهای ایران شعبه دارد. در سال ۱۳۶۱ شرکت لبنیات و بستنی شاد عباس‌آباد، فعالیتش را در قالب بستنی‌فروشی واقع در چهارراه ولیعصر تهران شروع کرد و پس از گذشت چند سال و استقبال بی‌نظیر مردم، شعبه‌هایش را گسترش داد. با خرید بستنی شاد می‌توانید لذت چشیدن انواع بستنی را در بیش از ۸۰ طعم متفاوت تجربه کنید. بستنی سرخ شده و بستنی رژیمی هم از انواع بستنی‌های پرطرف‌داری‌اند که در بستنی‌فروشی شاد موجودند. کیفیت بالای مواد اولیه، خلاقیت و تنوع بی‌نظیر در طعم بستنی، موادری‌اند که در معروف‌شدن این بستنی‌فروشی بسیار مؤثر بوده‌اند.
آدرس چند شعبه بستنی شاد در تهران:
- شعبه اصلی: خیابان ولیعصر، بالاتر از چهارراه ولیعصر، روبه‌روی بازار کامپیوتر رضا
- شعبه ۲: چهارراه سبلان، خیابان مدنی جنوبی، خیابان شهید رضا رجبی، پلاک ۱۲۴
- شعبه ۳: خیابان پیروزی، ابتدای خیابان پرستار شمالی
- شعبه۴: تهران‌پارس، خیابان امیری طائمه، بین فلکه اول و خیابان کیخسروی
۳. بستنی نعمت
بستنی نعمت نامی آشنا در صنعت تولید بستنی است که عنوان «اولین بستنی زنجیره‌ای کشور» را از آن خود کرده است. این بستنی‌فروشی در سال ۱۳۷۷ در خیایان شریعتی تهران با نام «بستنی ملک» تأسیس شد. پس از گذشت ۸ سال، مالکان این مغازه که این حرفه را از پدرشان به ارث برده بودند، نام بستنی‌فروشی را به «بستنی نعمت» تغییر دادند و نام پدرشان را همیشه جاودان کردند.
پس از گذشت ۱۰ سال، دومین شعبه بستنی نعمت در گوهردشت کرج تأسیس شد. پس از احداث کارخانه در شهر صنعتی نظرآباد کرج، شعبه‌های متعدد این بستنی دلچسب در نقاط مختلف کشور یکی پس از دیگری تأسیس شدند. در حال حاضر بستنی نعمت ۱۱۸ شعبه فعال دارد که حدود ۳۰ شعبه آن در تهران است.
آدرس شعب مختلف:
- شعبه بلوار ابوذر: خیابان پیروزی، بلوار ابوذر، پل پنجم
- شعبه کارون: میدان آزادی، خیابان کارون، نبش خیابان امام خمینی
- شعبه اکباتان: اکباتان، فاز ۳، نبش مجتمع تجاری
- شعبه هفت‌حوض: هفت‌حوض، گلبرگ شرقی، نبش مدائن
- شعبه صادقیه: صادقیه، فلکه اول، خیابان شهید رحیمی، پلاک ۱۲
- شعبه پونک: اشرفی اصفهانی، میدان پونک، خیابان میرزا بابایی، تقاطع سردار جنگل
- شعبه مشیریه: شهرک مشیریه، ۳۰ متری صالحی، نبش کوچه ۱۰
- شعبه جنت‌آباد شمالی: جنت‌آباد شمالی، بعد از چهارراه ایران‌پارس
۴. بستنی منصور
بستنی منصور یکی دیگر از قدیمی‌ترین و معروف ترین بستنی فروشی های تهران است. دلیل معروفیت این بستنی‌فروشی، بستنی سنتی و فالوده تازه با طعم متفاوت و معطر به گلاب و عرق بیدمشک است. بستنی منصور حاوی خامه دست‌سازی است که نظیرش را در هیچ کجا نخواهید دید. این بستنی‌فروشی قدیمی و معروف، فضایی سنتی و ساده دارد که خاطرات قدیمی را برای بسیاری از تهرانی‌ها زنده می‌کند.
آدرس: ونک، خیابان ملاصدرا، بعد از چهارراه شیراز، پلاک ۹۳
۵. بستنی بابارحیم
یکی از بستنی‌فروشی‌های قدیمی غرب تهران، بستنی بابارحیم است. معجون‌های گردویی خوشمزه و شیرپسته‌های لذیذ بابارحیم بسیار معروف‌اند. مرحوم حاج رحیم جمالخانی مؤسس این بستنی‌فروشی معروف است که بیش از یک قرن برای تهیه بهترین بستنی‌های مرغوب تلاش کرد. سه نسل از این خانواده همچنان راه بابارحیم را ادامه داده‌اند و همچنان معجون‌های بی‌نظیر بابارحیم را برای مشتری‌های پروپاقرص‌شان درست می‌کنند.
- شعبه اول: میدان توحید، خیابان ستارخان، نرسیده به خیابان باقرخان، نبش کوچه شادی، پلاک ۱۰۵
- شعبه دوم: خیابان نواب شمالی، بالاتر از میدان جمهوری، نرسیده به خیابان ارومیه، پلاک ۶۰۵
کلام پایانی
در این مقاله با ثعلب و کاربرد آن در درست‌کردن بستنی آشنا شدید. آیا تابه‌حال بستنی با ثعلب درست کرده‌اید؟ نظرات و تجربیات ارزشمندتان درباره نحوه درست‌کردن بستنی را با ما و کاربران عزیزمان در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید