نوسانات بازار ارز شدید است و افزایش قیمت ارزهایی مانند دلار، یورو و پوند در سال‌های اخیر اوضاع را برای همه دشوار کرده است، به‌ویژه کسانی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند. اگر قصد سفر خارجی دارید، فرصتی برای خرید ارزهای خارجی با قیمتی کمتر از بازار آزاد هم وجود دارد. به چنین ارزی، ارز مسافرتی می‌گویند. اگر بلیط هواپیما را خریده‌اید و راهی سرزمین دیگری هستید، با تهیه ارز مسافرتی می‌توانید هزینه‌های خود را بهتر مدیریت کنید.
ارز مسافرتی چیست؟
دولت سهمیه‌ای برای افرادی در نظر گرفته است که به خارج از کشور سفر می‌کنند. این ارز به ارز مسافرتی معروف است. این سهمیه تقریبا ۲هزار دلار است و هر مسافر ۱ بار در سال حق استفاده از این سهمیه را دارد.
برای دریافت ارز مسافرتی، مراحل پیچیده‌ای پیش رویتان نیست. پس از خرید بلیط هواپیمای خارجی، می‌توانید به صرافی‌های دولتی، بانک‌ها یا صرافی‌های خصوصی با مجوز بانک مرکزی مراجعه و حواله ارز دولتی را دریافت کنید.
مزایای دریافت ارز مسافرتی چیست؟
قیمت ارز مسافرتی کمتر از ارز در بازار آزاد است. نرخ ارز دولتی چند هزار تومان کمتر از ارز آزاد است. بنابراین، بهتر است که در سفرهای خارجی از سهمیه خود استفاده کنید و ارز دولتی بگیرید. کاهش هزینه سفر و امکان مدیریت امور مالی در رفتن به خارج از کشور با وجود دریافت ارز دولتی مقدور می‌شود.
ارز مسافرتی چقدر است؟
مقدار این سهمیه در سال‌های اخیر افزایش و کاهش‌هایی داشته است، اما در حال حاضر (تابستان ۱۴۰۱) دولت سازوکاری فراهم کرده که مسافرانی که قصد سفر به کشورهای خارجی دارند، بتوانند ارز را ارزان‌تر از بازار تهیه کنند. براساس مصوبه‌ای از سوی بانک مرکزی، مسافران خارج از کشور می‌توانند مبلغی را به‌عنوان کمک‌هزینه دریافت کنند. به‌عبارت دقیق‌تر، بانک مرکزی ارزهای خارجی را با قیمتی مناسب و بسیار کمتر از بازار در اختیار مسافران مذکور قرار می‌دهد. البته یادتان نرود که امکان دریافت ارز دولتی در سفر به هر کشور خارجی مقدور نیست.
هر مسافر فقط یک بار در سال می‌تواند از این امکان بهره ببرد. پیش‌تر، ارز دولتی برای هر نفر، ۱۰۰۰ دلار بود اما از حوالی سال ۱۳۹۷، اوضاع تغییر کرد.
در واقع، با تغییراتی که در قیمت ارز ایجاد شد، مبلغ ارز مسافرتی هم کاهش پیدا کرد. در سال ۱۴۰۱، ارز مسافرتی در حدود ۵۰۰ یورو یا معادل آن به ارزهای دیگر است.
ارز مسافرتی برای سفرهای مختلف متفاوت است:
- برای سفرهای هوایی به کشورهای خارجی با ویزا در حدود ۵۰۰ یورو است.
- مبلغ ارز مسافرتی برای سفرهای هوایی به کشورهای خارجی بدون ویزا در حدود ۳۰۰ یورو است.
- مقدار ارز دولتی برای سفرهای ریلی و زمینی به کشورهای خارجی در حدود ۳۰۰ یورو است.
ارز مسافرتی برای مقصد پرطرف‌دار ترکیه
برای سفر به ترکیه هم امکان دریافت ارز دولتی وجود دارد. سفر کوتاه‌مدت به این کشور نیازمند دریافت ویزا نیست و برای سفر هوایی به آن می‌توانید ۳۰۰ یورو ارز دولتی دریافت کنید اما اگر بنای سفر توریستی و بدون ویزا ندارید، وضعیت فرق خواهد کرد. در سفر بلند مدت (بیشتر از ۹۰ روز) به ترکیه به ویزا احتیاج دارید.
ترکیه از آن کشورهایی است که از راه زمینی یا هوایی می‌توانید به آن سفر کنید. همان مبلغی که برای سفر به کشورهای با ویزا عرضه می‌شود در سفر به این کشور هم به شما داده خواهد شد؛ مبلغ وابسته به این است که سفرتان هوایی است یا زمینی. به سفرهای هوایی برای مقاصد با ویزا، ۵۰۰ یورو داده می‌شود و به سفرهای زمینی و ریلی ۳۰۰ یورو.
ارز مسافرتی برای عراق
برای سفر به عراق هم امکان دریافت ارز مسافرتی دارید. برای اینکه مبلغ ارز به شما تعلق بگیرد، باید نام و مشخصات‌تان را در سازمان حج و زیارت ثبت کرده باشید. مبلغ دریافتی هم برای آسان‌شدن کار زائران به دینار و به مبلغ ۲۵۰هزار دینار ارائه می‌شود.
قیمت ارز مسافرتی چند است؟
بانک مرکزی سهمیه ارز مسافرتی را در اختیار مسافرانِ راهیِ خارج از کشور قرار می‌دهد. به همین خاطر است که همیشه، به‌طور روزانه در حوالی ساعت ۹ و ۳۰ دقیقه صبح، قیمت ارز مسافرتی از سوی این نهاد اعلام می‌شود. امکان رصدکردن قیمت روز ارز با مراجعه به نشانی mex.co.ir هم مقدور است.
اختلاف قیمت ارز مسافرتی و آزاد چقدر است؟
قیمت نرخ ارز دولتی کمتر از ارزی است که در بازار آزاد تهیه می‌شود. با دریافت ارز سهمیه‌ای برای سفر خارجی می‌توانید هزینه‌های سفرتان را به شکل قابل‌توجهی مدیریت کنید. ارز دولتی چند هزار تومان کمتر از ارز عادی در بازار آزاد است.
اگر می‌خواهید به تفاوت قیمت ارز مسافرتی و آزاد در هر روز پِی ببرید، لازم است که بعد از آگاهی از نرخ اعلام‌شده بانک مرکزی از صرافی‌های آنلاین هم قیمت روز ارز را استعلام بگیرید. با تفریقی ساده میان قیمت اعلامی بانک مرکزی و قیمت روز ارز می‌توانید، تفاوت‌شان را ببینید.
برای نمونه در تاریخ اسفندماه ۱۴۰۰، تفاوت نرخ ارز آزاد و دولتی به این شرح بوده است:
| اختلاف | بازار آزاد | صرافی ملی |
| هزار و ۷۵۰ تومان | ۲۶ هزار و ۱۵۰ تومان | ۲۴ هزار و ۴۰۰ تومان |
نکات مهم درباره دریافت ارز دولتی سفر چیست؟
برای خرید ارز مسافرتی باید حداکثر ۷ روز پیش از سفر اقدام به تهیه ارز مسافرتی کنید. - فرد متقاضی دریافت ارز باید در فرودگاه حاضر شود و با ارائه مدارک لازم، سهمیه خود را تحویل بگیرد.
- در صورت تعویض گذرنامه، لازم است همراه نسخه جدید، گذرنامه قبلی‌تان را هم ارائه کنید.
- اگر ارز مسافرتی را برای سفر زیارتی می‌خواهید، لازم است نامتان در سامانه سازمان حج‌وزیارت ثبت شود.
- اگر قصد سفر خانوادگی به خارج از کشور را دارید، هریک از اعضا برای دریافت سهمیه‌اش نیاز به درخواست جداگانه دارد.
- ارز دولتی یا همان مسافرتی فقط به فرودگاه‌های مبدأ خاصی تعلق می‌گیرد، پس مهم است که از چه شهر و فرودگاهی راهی سفر خارجی می‌شوید.
- ارز مسافرتی فقط مخصوص مسافران کشورهای خارجی است، پس هنگام تقاضا برای دریافت باید بلیط هواپیمای خارجی یا بلیط سفر با وسایل دیگر را ارائه کنید.
برای خرید ارز مسافرتی باید حداکثر ۷ روز پیش از سفر اقدام به تهیه ارز مسافرتی کنید. مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی چیست؟
- کارت هوشمند ملی به‌همراه رونوشتی از آن: اگر کارت ملی‌تان را عوض کرده‌اید، باید کارت قدیمی را به‌همراه برگه ثبت احوال یا شناسنامه و رونوشتی از آن ارائه کنید.
- گذرنامه به‌همراه رونوشتی از آن: یادتان باشد که اعتبار گذرنامه باید دست‌کم ۶ ماه باشد.
- سیم‌کارت: سیم‌کارت موبایلی که شماره‌اش در فرایند خرید اعلام می‌شود هم باید به نام خریدار ارز باشد.
- بلیط سفر هوایی: بلیط هواپیمای خارجی ممهور به مهر آژانس به‌همراه رونوشتی از آن.
- کارت بانکی: کارت برای خرید ارز مسافرتی باید به نام شخص خریدار باشد.
- اسناد پرداخت عوارض خروج از کشور: اثبات پرداخت عوارض خروج با ارائه مدارک مربوط به آن، به‌همراه رونوشتی از مدارک آن.
- روادید یا ویزا به‌همراه رونوشتی از آن.
ارز مسافرتی به چه افرادی تعلق نمی‌گیرد؟
ارز دولتی به همه افراد تعلق نمی‌گیرد. برای مثال، افراد زیر مشمول دریافت آن نیستند:
- اشخاص زیر ۱۲ سال؛
- مسافران دارای گذرنامه سیاسی و خدمات.
- افراد دوتابعیتی یعنی ایرانیان مقیم کشورهای دیگر.
تفاوت ارز دانشجویی و ارز مسافرتی چیست؟
ارز دانشجویی هم مانند ارز مسافرتی سهمیه‌ای برای رفاه حال افرادی است که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند. به‌عبارت دقیق‌تر، ارز دانشجویی برای کسانی است که در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) در دانشگاه‌های خارجی درس می‌خوانند و بورسیه تحصیلی هم ندارند. البته دانشگاه محل تحصیل دانشجویان خارجی باید مورد تأیید وزارت علوم ایران باشد.
برای تشکیل پرونده جهت دریافت چنین ارزی، نیاز به تشکیل پرونده در کشور محل تحصیل است. در مراحل بعدی هم نیاز به ارائه مدارک به کنسولگری وجود دارد.
شرایط دریافت ارز دانشجویی
برای اینکه بتوانید ارز دانشجویی دریافت کنید، باید شرایط زیر را داشته باشید:
- نمره‌تان در یکی از آزمون‌های زبان مورد تأیید وزارت علوم به حدنصاب رسیده باشد.
- پذیرش قطعی و غیرمشروطی از دانشگاه خارجی موردتأیید وزارت علوم داشته باشید.
- گواهی اشتغال به تحصیل در دانشگاه را در اختیار داشته باشد.
- برای آقایان، داشتن برگه کارت پایان خدمت هم اجباری است.
چه زمانی برای دریافت و پرداخت ارز مسافرتی اقدام کنیم؟
پیش از سفر باید برای دریافت ارز مسافرتی اقدام کنید. اگر از سفر بازگردید، دیگر با هیچ شرایطی نمی‌توانید از سهمیه سالانه خود استفاده کنید. حداکثر، یک هفته پیش از سفر باید به صرافی‌ها و مراکز دریافت ارز مراجعه کنید.
اگر قصد سفر دارید، نوسانات بازار ارز را زیر نظر بگیرید و با دنبال‌کردن اخبار و اوضاع بازار در روزهای پیش از سفر، نسبت به خرید ارز دولتی اقدام کنید. همه‌چیز را به ساعات نزدیک پرواز یا حرکت به‌سمت مقصد موکول نکنید. به خودتان زمان بدهید تا بهترین زمان بازار برای خرید ارز با قیمت مناسب‌تر را پیدا کنید.
بهترین زمان برای تهیه ارز مسافرتی
درباره ساعت دریافت ارز در طول هر روز هم پیشنهادی داریم: بازه زمانی ۱۰ صبح تا ۱ بعد از ظهر. همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، بانک مرکزی روزانه در حوالی ساعت ۹ و ۳۰ دقیقه، نرخ ارز دولتی را اعلام می‌کند. بهترین زمان برای مراجعه و دریافت ارز هم قبل از ساعت ۱ بعد از ظهر است.
ارز مسافرتی را از کجا تهیه کنیم؟
-
صرافی‌های دولتی؛
- صرافی‌های خصوصی دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی؛
- صرافی‌های بانکی؛
- مراجعه به سامانه اینترنتی بانک مرکزی موسوم به بازار متشکل ارزی.
صرافی‌های دولتی؛ تهیه ارز مسافرتی با مراجعه به بانک
۵ بانک از سوی بانک مرکزی برای فروش ارز مسافرتی مشخص شده‌اند:
- ملی؛
- سامان؛
- ملت؛
- تجارت؛
- پارسیان.
بانک‌های متصدی ارز مسافرتی، هر روز صبح با دریافت قیمت ارز از بانک مرکزی، اقدام به فروش ارز دولتی می‌کنند. در واقع، تا زمان اعلام نرخ از سوی بانک مرکزی باید منتظر بمانید. بعد از آن است که بانک‌ها حواله ارزی را صادر می‌کنند.
چه توضیحاتی درباره بانک‌ها باید بدانید؟
- بانک ملی؛ یادتان باشد که بانک ملی شعبه‌های ارزی زیادی دارد و تقاضا برای دریافت ارز دولتی از آن بالا است. برای مراجعه به این بانک، دست‌کم ۴ روز پیش از پرواز اقدام کنید.
- بانک سامان؛ برای دریافت حواله ارزی از بانک سامان هم لازم است که ۷ روز پیش از سفر کارهایتان را پیگیری کنید.
- بانک ملت؛ برای دریافت ارز از بانک ملت هم می‌توانید از قبل در سایت صرافی آن ثبت‌نام کنید و نوبت بگیرید.
- بانک تجارت؛ دریافت حواله ارزی از بانک تجارت معمولا در همان روز مراجعه انجام می‌شود.
- بانک پارسیان؛ برای دریافت ارز مسافرتی بین ساعت ۹ و ۳۰ دقیقه تا ۱۲ و ۳۰به بانک مراجعه کنید و قیمت ارز را جویا شوید.
برای آگاهی از شرایط هریک از این بانک‌ها می‌توانید به شعب ارزی‌شان مراجعه کنید.
تهیه ارز مسافرتی با مراجعه به سامانه اینترنتی
اگر قصد تهیه ارز مسافرتی از طریق مراجعه به سامانه اینترنتی را دارید، یادتان باشد که ابتدا در سیستم ثبت‌نام کنید. مراحل ثبت‌نام در این سامانه آسان است و فقط به بارگذاری تصویر اسکن‌شده ۲ سمت کارت ملی‌تان و واردکردن اطلاعات خود در آن نیاز دارید.
در مرحله بعدی، زمان دریافت ارز به شما اعلام می‌شود و در آن تاریخ باید برای دریافت پول به بانک مراجعه کنید. در واقع، پس از تأیید مراحل، پیامکی درباره تاریخ و محل دریافت ارز مسافرتی برایتان فرستاده می‌شود. با دردست‌داشتن کارت ملی می‌توانید راهی آن صرافی شوید و سهمیه‌تان را تحویل بگیرید.
برای استفاده از خدمات اینترنتی ثبت‌نام ارز مسافرتی می‌توانید از اپلیکیشن هم استفاده کنید. با مراجعه به سایت بازار متشکل ارز ایران امکان دریافت اپلیکیشن وجود دارد.
- نشانی بازار متشکل ارزی: ice.ir
در آخر
با نوسان ارز و بالارفتن ارزش دلار، یورو و پوند سفرکردن بدون سهمیه‌هایی چون ارز مسافرتی دشوار می‌شود. بازار ارز از نفوذ و اقدامات خرابکارانه دلالان در امان نیست، پس حضور هر فرد برای درخواست ارز مسافرتی لازم است. در غیر این صورت، امکان دارد دلالان با تهیه مدارکی جعلی یا استفاده از مدارک سفر دیگران درصدد تهیه ارز با نرخ مسافرتی برآیند. برای خرید ارز مسافرتی، چند روز قبل از سفر اقدام کنید و حواستان باشد که نوسانات ارزی بر قیمت خرید این سهمیه هم اثرگذار هستند. بنابراین اقدام به‌موقع به سودتان است. استفاده از سهمیه ارز دولتی برای کسانی که مسافرت‌های خارجی در برنامه خود دارند، کمک بزرگی به مدیریت هزینه‌ها است. تفاوت میان ارز آزاد و هم‌تای دولتی‌اش برای سفر در حد چندهزار تومان است. در نتیجه، استفاده از خدمات دولتی در این زمینه می‌تواند در صرفه‌جویی چندمیلیونی به مسافران کمک کند. برای بهره‌مندی از ارز مسافرتی باید شرایط استفاده از آن را خوب مرور کنید و برنامه هزینه‌هایتان را اقتصادی‌تر سروسامان بدهید.
سؤالات مهم و کلیدی
- ارز مسافرتی چیست؟ ارز مسافرتی سهمیه‌ای سالانه برای تهیه ارزان‌تر ارزهای خارجی در سفر به کشورهای دیگر است که سالی یک بار به هر فرد تعلق می‌گیرد.
- مبلغ ارز مسافرتی چقدر است؟ برای سفرهای هوایی خارجی با ویزا ۵۰۰ یورو، برای سفرهای هوایی خارجی بدون ویزا ۳۰۰ یورو و برای سفرهای ریلی و زمینی خارجی هم ۳۰۰ یورو است.
- شرایط دریافت ارز مسافرتی چیست؟ برای دریافت ارز دولتی حتما باید مدارکی مانند بلیط هواپیمای مقصد خارجی را ارائه کنید.
- ارز مسافرتی از کجا تهیه می‌شود؟ از بانک‌ها و صرافی‌های مجاز دولتی، سامانه آنلاین بانک مرکزی و صرافی‌های خصوصی با مجوز بانک مرکزی
- آدرس سامانه ارز مسافرتی چیست؟ سامانه ثبت‌نام ارز مسافرتی my.ice.ir است و با ارائه اطلاعات و ثبت‌نام در آن می‌توانید محل و تاریخ دریافت ارز مسافرتی را مطلع شوید.
دیدگاهتان را بنویسید