فهرست مطالب
مسافرت با قطار حال و هوایی نوستالژیک دارد و بیشتر مسافرین ترجیح می‌دهند با این وسیله نقلیه امن و راحت سفر کنند. کوپه‌های خانوادگی، واگن‌های پرجنب‌وجوش، رستوران‌های شلوغ و قوری‌های پر از چای خاطرات شیرین سفر ریلی را برای ما زنده می‌کنند. امنیت قطار نسبت به اتوبوس و هواپیما بیشتر است و قیمت آن بسیار مناسب. امروزه ریل‌های قطار در ایران تا شهر‌های دورافتاده کشیده شده‌اند و شما را به‌راحتی به مقصد مورد نظرتان می‌رسانند. در این مطلب اطلاعات دقیقی در مورد سفر با قطار در اختیارتان می‌گذاریم.
مزایای سفر با قطار
امنیت مهم‌ترین فاکتور در سفر‌های ریلی است. قیمت معقول و به‌صرفه نسبت به سایر وسایل نقلیه همچون هواپیما و تاکسی این انتخاب را ویژه‌تر می‌کند. برخی از مسافرین از سفر‌های هوایی وحشت دارند و به همین خاطر قطار انتخاب اول آن‌هاست. اگر با قطار کوپه‌ای سفر کنید، یک تختخواب در اختیار شما قرار می‌گیرد که در کمتر وسیله نقلیه امکان استفاده از آن را دارید. حوصله‌تان که سر رفت می‌توانید در راهرو قطار قدم بزنید. سرویس بهداشتی هر لحظه در اختیار شما است.
ساعتی را می‌توانید در رستوران بگذرانید و در هر لحظه یک قوری چای تازه‌دم در کوپه خود داشته باشید. قطار محیطی خانوادگی دارد و برای کودکان بسیار لذت‌بخش است. پس اگر می‌خواهید از بهانه‌گیری‌های کودک خود به دلیل مسافت زیاد سفر نجات پیدا کنید، پیشنهاد ما انتخاب سفر با قطار است. در نظر داشته باشید که در تمامی قطار‌ها پزشک ویژه‌ای وجود دارد که در صورت بروز بیماری به شما رسیدگی می‌کند.
با قطار به کدام شهر‌های ایران می‌توان سفر کرد؟
شاید این پرسش برای شما هم پیش‌آمده که کدام شهر‌های ایران قطار دارند و سفر ریلی به کدام استان‌ها صورت می‌گیرد؟ خوشبختانه اغلب استان‌های کشور دارای ایستگاه قطار هستند و حتی اگر شهر موردنظر شما قطار ندارد، می‌توانید به نزدیک‌ترین ایستگاه مراجعه کرده و با سفری کوتاه به مقصد برسید. دلیل عدم اتصال برخی از شهر‌ها به مسیر ریلی کشور، مسیر کوهستانی و پرهزینه است. چهارمحال‌وبختیاری، استان‌های شمالی، خراسان جنوبی، کردستان و کرمانشاه از جمله این استان‌ها هستند که طبق وعده مسئولین اقدامات لازم برای اتصال آن‌ها به شبکه ریلی کشور انجام شده است.
اگر نگاهی به نقشه خطوط ریلی ایران بیندازید متوجه می‌شوید که شهر موردنظر شما در کدام خط ریلی قرار گرفته و با کدام قطار می‌توانید به آن سفر کنید. اغلب مسیر‌های ریلی از تهران عبور می‌کنند. از پرترددترین آن‌ها می‌توان به مسیر تهران – مشهد اشاره کرد. همچنین از شهر‌هایی همچون شاهرود، سمنان، طبس، اصفهان، تبریز، ملایر، قم، یزد، کاشان، کرج، قزوین، ساری، شیراز و سرخس رسیدن به مشهد با قطار‌هایی ویژه و راحت ممکن شده است. مسیر‌های جنوبی همچون یزد – بندرعباس، خرمشهر – اهواز، اندیمشک – اهواز، شیراز – اصفهان و کارون – خرمشهر نیز مسیر‌های شلوغ و پرترددی به‌حساب می‌آیند.
سفر به شهر‌های مرزی با قطار همواره پرطرف‌دار است. بسیاری از مسافرینی که قصد خروج از کشور را دارند مسیر ریلی را تا مرز انتخاب کرده و سپس سفر خود را با اتوبوس و ون‌های ویژه ادامه می‌دهند. تبریز – وان، و تبریز – جلفا از محبوب‌ترین این مسیر‌ها هستند.
خطوط ریلی ایران
خطوط ریلی ایران دارای سه محور اصلی هستند که هرکدام از آن‌ها مسیر‌های فرعی را در خود جای‌داده‌اند.
۱. محور ریلی شمال و خراسان با طعم جنگل و کوه و مشهد مقدس
شلوغ‌ترین مسیر این محور تهران – مشهد است که همه‌روزه مسافران زیادی را جابه‌جا می‌کند. این محور با این که ایستگاههای متعددی ندارد؛ ولی به‌راحتی شما را به شهر‌های شمالی و خراسان رضوی می‌رساند. از ایستگاههای مهمی همچون ورامین، گرمسار، سمنان، شاهرود، دامغان، جاجرم، اسفراین، نقاب، نیشابور، کاشمر و فرامین می‌گذرد و تا مشهد کشیده می‌شود. مسیر‌های شمالی این محور بسیار تماشایی هستند. پوشیده از جنگل و ریل‌هایی روی پل‌های عظیم که تماشای آن‌ها خالی‌ازلطف نیست. این محور مسیر‌های فرعی بی‌شماری دارد که شما را به شهر‌های دیگر می‌برد. از مهم‌ترین آن‌های می‌توانی به خط گرگان اشاره کرد که در شهر گرمسار از مسیر اصلی جدا شده و به فیروزکوه و در نهایت بهشهر و گرگان می‌رسد.
۲. محور جنوب، شرق و غرب – پرترددترین محور ریلی کشور
مرکز این محور شهر تهران است که مسیر‌های غرب، شرق و جنوب را به یکدیگر متصل می‌کند. محور جنوبی از مبدأ تهران تا ۷ شهر بزرگ کشیده شده است. شهر‌های یزد، شیراز، اصفهان و بندرعباس از مهم‌ترین مقاصد این سفر ریلی هستند. با استفاده از خطوط راه‌آهن جنوب، شرق و غرب شما به ۳۰۰ ایستگاه راه‌آهن دسترسی خواهید داشت.
۳. محور آذربایجان – طبیعت بکر
این محور از قزوین آغاز شده، از تهران می‌گذرد و در نهایت به شهر مرزی جلفا می‌رسد. خطوط ریلی میان تهران و زنجان و درنهایت مراغه و تبریز را شامل می‌شود که سالانه هزاران مسافر را جابه‌جا می‌کند. مسیری زیبا و پر پیچ‌وخم که با طی آن می‌توانید از تماشای طبیعت بکر و دست‌نخورده منطقه لذت ببرید. اگر بلیط تهران – قزوین، مراغه – تهران، زنجان – تهران یا تبریز – تهران را در دست دارید از این خطوط گذر خواهید کرد. از مهم‌ترین خطوط فرعی این محور ریل مراغه و صوفیان تا شهر‌های میاندوآب و جلفاست که برای رسیدن به آن‌ها باید قطار خود را در میان مسیر تغییر دهید.
انواع قطار‌های ایران
امروزه قطار‌های متنوعی در مسیر‌های یاد شده در حال حرکت هستند. قطار‌هایی با امکانات و خدمات متنوع که هزینه سفر با آن‌ها متفاوت است. انتخاب شما به سلیقه و مبلغی است که می‌خواهید پرداخت کنید.
قطار غزال امن و راحت
غزال بنیاد یکی از پیشرفته‌ترین قطار‌های موجود در سیستم حمل‌ونقل ریلی کشور است که امکانات کم‌نظیری را در اختیار شما می‌گذارد. سیستم صوتی، ال‌ای‌دی، کوپه‌های راحت، سیستم احضار مهماندار، توالت فرنگی و ایرانی از جمله این امکانات هستند. قطار‌های غزال عموما در مسیر مشهد تردد می‌کنند. محور‌های تهران – مشهد، بندرعباس – مشهد، یزد – مشهد و اصفهان – مشهد از جمله مسیر‌هایی است که می‌توانید با غزال طی کنید.
قطار پلور سبز ویژه میهمانان خاص
پلور سبز ۲۵۰ واگن دارد. واگن‌هایی ۴ نفره بسیار تمیز و با خدماتی مناسب از جمله تهویه مطبوع، امکان تنظیم دمای کوپه، سیستم صوتی تصویری مدرن و رستوران با غذا‌های متنوع که البته هزینه سفر با آن قدری زیاد است. توجه داشته باشید که قطار سبز با پلور سبز متفاوت است. قطار‌های پلور سبز زیر نظر شرکت رجا بوده و بیشتر در مسیر مشهد تردد دارند.
قطار لوکس ۴ نفره شبیه به هتل ۵ ستاره
این نوع قطار دو نمونه متفاوت دارد که تفاوت آن‌ها در تعداد کوپه‌های هر واگن است. قطار ۳۲ نفره دارای ۸ کوپه بوده و به آلمان غربی شهرت دارد. قطار‌هایی با واگن‌های ۹ کوپه‌ای و گنجایش ۳۶ مسافر، از گذشته به قطار‌های آلمان شرقی معروف بوده‌اند. قطار‌های لوکس ۴ نفره برای مسیر‌های دور طراحی شده‌اند و امروزه سفر به ترکیه، سوریه و آذربایجان با این قطار‌ها ممکن شده است. سرویس خواب مطلوب، سیستم صوتی تصویری، تهیه مناسب و توالت ایرانی و فرنگی از جمله امکانات این قطار هستند.
قطار لوکس ۶ نفره محبوب در بین ایرانیان
کوپه‌های تروتمیز شش‌نفره محلی مناسب برای استراحت شما هستند. قطار‌های ۶ نفره هزینه کمتری را در بردارند و به دلیل فضای باز کوپه از گذشته موردعلاقه مسافران ایرانی بوده‌اند. اغلب سفر‌های داخلی با استفاده از این قطار صورت می‌گیرد.
قطار تندروی پردیس سریع‌السیرهای اتوبوسی
مدرن‌ترین قطار سیستم حمل‌ونقل ریلی ایران است که سرعت کم‌نظیری دارد و دارای سیستم تهویه، سیستم صوتی تصویری و صبحانه یا ناهار رایگان است. این قطار اتوبوسی شبیه به مترو بوده و ظاهری بسیار شیک و مدرن دارد. حداقل سرعت دوبرابری نسبت به قطار‌های دیگر سبب محبوبیت پردیس شده است. در حال حاضر ۱۱ قطار پردیس در خطوط ریلی ایران در حال تردد هستند.
قطار عادی با طعم نوستالژیک
سنتی‌ترین قطار موجود در ایران بوده که کوپه‌هایی با ۶ صندلی چرمی دارد. درگذشته دور ۸ صندلی چوبی را در خود جای می‌دادند. هزینه قطار بسیار کمتر از سایر قطارهاست. عموما در تمامی ایستگاه‌ها توقف دارد. نقطه‌ضعف آن سرعت کم و طی مسیر در زمان طولانی‌مدت است. این قطار امکانات ویژه‌ای ندارد؛ اما به دلیل تردد زیاد، رزرو آن در هر زمان ممکن است.
قطار‌های سبز و سیمرغ، لاکچری‌های پرهزینه
این دو قطار مجهز، به لاکچری‌های ریلی معروف هستند. امکانات بی‌نظیری در اختیارتان می‌گذارند که شاید برخی از آن‌ها در تصورتان نگنجد. برای نمونه قطار‌ها دارای کتابخانه هستند. می‌توانید در کافی‌شاپ قطار بنشینید و قهوه‌ای سفارش دهید. با آیفون مهماندار را در کوپه حاضر کنید و از غذا‌های باکیفیت رستوران لذت ببرید. در کوپه شما مبلمان و ال‌ای‌دی قرار گرفته و سرویس بهداشتی فرنگی و ایرانی از دیگر امکانات قطار است. هزینه این قطار کمی بالا بوده و تنها برای برخی سفر‌های ویژه مناسب است.
دلیجان از دل فرانسه
دلیجان محصول کشور فرانسه است و زیر نظر شرکت رجا در خطوط ریلی کشور تردد دارد. این قطار در دسته متوسط قرار می‌گیرد و محبوب مسافران ایرانی است. تنها امکانات کوپه شما به ال‌سی‌دی کوچک و سیستم صوتی تصویری محدود می‌شود.
قطار ۵ ستاره زندگی، برترین قطار در ایران
بدون شک قطار زندگی بهترین قطار ایران است. این قطار لوکس اولین‌بار در سال ۱۳۹۶ وارد سیستم ریلی کشور شد. کوپه‌های ۴ نفره این قطار امکانات بی‌نظیری را در اختیار شما قرار می‌دهند. از جمله این امکانات می‌توان به دو مانیتور ۱۸ اینچ، سیستم صوتی تصویری پیشرفته، تهویه با قابلیت تنظیم دما برای هر کوپه، اتصال رایگان به اینترنت، نوشیدنی، غذا‌های لاکچری، فروشگاه خرید هدیه و سوغاتی، کتابخانه، روزنامه و مجله، سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی و سایر امکانات اشاره کرد.
سرعت قطار در ایران
با پیشرفت تکنولوژی قطار‌های سریع‌السیر نیز پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند. سرعت آن‌ها آن‌قدر زیاد شده که در یک‌چشم برهم‌زدن به مقصد می‌رسید. آلمان، ایتالیا، ژاپن و اسپانیا در زمینه سرعت قطار در صدر قرار دارند. در حال حاضر سریع‌ترین قطار جهان، مگلو نام دارد که سرعت آن بالغ بر ۴۳۰ کیلومتر در ساعت برآورد شده است. ژاپن در حال کارکردن روی این قطار است و قول آن را داده تا سرعت را به بالای ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت برساند. در حال حاضر دومین قطار پرسرعت متعلق به چین است که حدود ۴۰۰ کیلومتر سرعت دارد. ژاپن با قطار سریع‌السیری بالغ بر ۳۶۰ کیلومتر بر ساعت در رتبه سوم پرسرعت‌ترین‌های ریلی قرار می‌گیرد.
اما در کشور ما ایران، فاصله سرعت قطار بسیار زیاد است. سرعت اغلب قطار‌ها از ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت تجاوز نمی‌کند. پرسرعت‌ترین قطار تهران پردیس نام دارد که سرعت آن بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت است. این قطار در دو نوع اتوبوسی و کوپه‌ای در حال تردد بوده و البته امکانات ویژه‌ای در اختیار شما نمی‌گذارد. پروژه‌های وسیعی برای افزایش سرعت قطار‌ها در حال پیگیری است تا سرعتی بیش از ۲۴۰ کیلومتر بر ساعت در ریل‌های ایران تجربه شود. به امید آن روز.
شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی مسافربری با قطار
در حال حاضر حدود ۱۰ شرکت حمل‌ونقل روی ریل‌های ایران در حال ارائه خدمات هستند. شرکت رجا مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین آن‌ها است. داشتن لیستی از این شرکت‌ها جهت بررسی امکانات و استفاده از تجربه سفر سایر مسافران خالی‌ازلطف نیست.
۱- شرکت حمل‌ونقل ریلی رجا
قدیمی‌ترین شرکت حمل‌ونقل ریلی ایران بوده که همواره در جهت پیشرفت وضعیت قطار‌ها در ایران تلاش کرده است. قطار زندگی، ۵ ستاره ایرانی زیر نظر این شرکت در حال تردد است. قطار سریع‌السیر پردیس از دیگر دستاورد‌های رجا بوده که به سیستم حمل‌ونقل عمومی کشور اضافه شده است.
۲- شرکت قطار‌های فدک
فدک از محبوب‌ترین شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی است و انتخاب بسیاری از مسافران. این شرکت منبع قطار‌های آلمانی بوده و با امکانات مناسب همواره مسافرین را راضی نگه داشته است. ارائه سه کلاس سفر ریلی بیزینس، ویژه و اکونومی، فدک را از سایر رقبا پیش انداخته است. غذا‌های باکیفیت و مهمانداران خوش بخورد از امتیازات ویژه سفر با قطار‌های فدک هستند.
۳- قطار‌های مسافربری و باری جوپار
اغلب قطار‌های جوپار در زمینه حمل بار مشغول فعالیت هستند. واگن‌های این شرکت به حدود ۱۳۵ عدد می‌رسد و نقش مهمی در سیستم ریلی ایران بازی می‌کنند.
۴- مهتاب سیر جم
این شرکت خصوصی از سال ۱۳۸۹ فعالیت خود را آغاز کرد و عموم قطار‌های آن در مسیر تهران خرمشهر، تهران شیراز و اهواز مشهد در حال سفر هستند. ۲۳ دستگاه اتوبوسی و حدود ۸۷ واگن، دارایی سیر جم محسوب می‌شوند.
۵- ریل ترابر سبا
شرکت سبا شرکتی نو پا است و حدود یک دهه است که در زمینه سفر‌های ریلی فعالیت دارد. ۵۰ واگن این شرکت در مسیر تهران – مشهد و تهران – اهواز در حال تردد هستند. قطار‌های نگین اتوبوسی و نگین ویژه از دستاورد‌های ترابر سبا به شمار می‌روند.
۶- شرکت بن ریل
راه‌آهن شرقی بنیاد که آن را با نام بن ریل می‌شناسند از سال ۱۳۷۳ به ناوگان ریلی کشور اضافه شد. بخش زیادی از سفر‌های ریلی توسط این شرکت و ۱۳۱ واگن آن صورت می‌گیرد.
۷- نورالرضا
قطار نور وی آی پی از قطار‌های معروف محور تهران – مشهد است. نور الرضا امکانات بسیار خوبی را در اختیار مسافران قرار می‌دهد و از جمله شرکت‌هایی است که سفر با آن توصیه می‌شود.
۸- کوثر
یکی از فعال‌ترین شرکت‌ها در زمینه حمل‌ونقل قطاری کشور است. قطار‌های غزال و کوثر دستاورد این شرکت هستند که از قطار‌های لوکس و لاکچری ایران به‌حساب می‌آیند.
۹- وانیا ریل
وانیا ریل سفر راحتی را برای شما رقم می‌زند. آنچه از تجربه مسافرین پیدا است قطار‌های این شرکت امکانات خوبی دارند و برخورد مهمانداران بسیار محترمانه است.
۱۰- رعد تبریز
یکی از قدیمی‌های ریلی ایران که قطار سهند را در اختیار دارد. عمده فعالیت این شرکت در غرب کشور است.
و البته شرکت‌های تازه‌تأسیس همچون پارس لایم و هستیا نیز در این میان وجود دارند که اطلاعات دقیقی از آن‌ها در دسترس نیست. آنچه مهم است با جستجوی امکانات شرکت‌های مختلف ریلی می‌توانید سفری راحت را پیش رو داشته باشید.
قطار‌هایی در مسیر شمال
در سفر به شمال، تماشای مناظر، جاده‌ها و طبیعت بکر از جاذبه‌های گردشگری است. اما عموما جاده‌های خطرناک و پرپیچ‌وخم اجازه لذت بردن از این زیبایی‌ها را به شما نمی‌دهند. آیا می‌دانستید با قطار نیز می‌توانید به خطه سرسبز شمال سفر کنید و از طبیعت آنجا لذت ببرید؟ با قطار به دل جنگل بزنید و از روی پل ورسک عبور کنید؟ در ادامه دو مسیر‌های ریلی این منطقه را به شما معرفی می‌کنیم.
۱. مسیر تهران ساری با طعم پل ورسک
شما با سوارشدن در قطار تهران ساری از ورامین عبور می‌کنید و پس از معدن‌های نمک به گرمسار می‌رسید. با گذر از این شهر تاریخی وارد بهشتی خیال‌انگیز خواهید شد. مناظری سرسبز که بوی شمال و مازندران می‌دهند. این مسیر از پل معروف ورسک می‌گذرد که از شاهکار‌های معماری ایران به‌حساب می‌آید. پلی که در مسیر فیروزکوه و سوادکوه واقع شده و یکی از دیدنی‌ترین اماکن ایران‌زمین است. سفر ریلی شما تا ساری ادامه دارد. اگر قصد اقامت در کنار دریاچه شورمست را دارید، ایستگاه پل سفید مقصد شما است. ایستگاه زیرآب، شیرگاه و قائم‌شهر در همین مسیر ریلی قرار دارند. قطار هرروزه از تهران به سمت ساری می‌رود و شبانه به تهران باز می‌گردد.
۲. مسیر تهران گرگان
دقیقا همان اتفاقات تهران ساری را پیش رو دارید. از قائم‌شهر تا گرگان مسیر جذاب‌تر نیز می‌شود. مناظر بکر و دست‌نخورده، شالیزار‌ها و جنگل‌های سرسبز از جاذبه‌های مسیر هستند. گرگان از زیباترین شهر‌های شمال کشور است که دیدن آن پیشنهاد می‌شود.
سخن پایانی
سفر با قطار جذاب و لذت‌بخش است. خاطرات کودکی‌مان را زنده می‌کند و راحتی و امنیت سفر را به ما هدیه می‌کند. قطار همواره محبوب‌ترین وسیله نقلیه به شمار می‌رفته و در کشورمان همه‌ساله مسافران متعددی را جابه‌جا می‌کند. در سفر ریلی داشتن اطلاعات عنوان شده تضمین‌کننده سفری به‌یادماندنی است. در پایان خبر خوبی برای شما داریم، آن هم اینکه اگر قصد سفر دارید به‌راحتی می‌توانید در خانه بنشینید و از طریق سرویس بلیت سفر اسنپ، بلیت قطار خود را رزرو کنید.
