معمولا پروازهای هوایی طولانی برای بسیاری از افراد، سخت هستند و مشکلاتی از جمله خستگی، بی‌حوصلگی، به هم خوردن سیستم خواب و … را در پی دارند. این پدیده که از آن با نام جت لگ یا پرواز زدگی یاد می‌شود، می‌تواند برنامه کاری و سفر شما را به صورت کامل خراب کند!
اگر زیاد اهل پروازهای خارجی طولانی هستید یا قصد سفر دارید، حتما تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا دلایل، علائم و راهکارهای درمان پرواز زدگی را به شما آموزش دهیم.
« خرید اینترنتی بلیط هواپیما »
جت لگ چیست؟
جت لگ در واقع نوعی اختلال در ریتم شبانه‌روزی بدن در حالت‌های خواب و بیداری است و معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که ساعت داخلی بدن بعد از یک سفر طولانی به هم می‌خورد.
این پدیده از آن جهت رخ می‌دهد که موقعیت جغرافیایی هر کسی روی ریتم شبانه‌روزی آن اثری مستقیم داشته و ساعت بدن آن بر اساس طلوع آفتاب و غروب خورشید تعیین می‌شود؛ در نتیجه، وقتی شما از شرق کره زمین به غرب آن می‌روید و سفری طولانی را تجربه می‌کنید، به واسطه‌ی عدم سازگاری زمانی، سیستم داخلی بدن، واکنش‌های منفی از خود نشان داده و مشکلات مختلفی را به وجود می‌آورد که می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند. با این تفاسیر می‌توان گفت این پدیده بیشتر در اثر پروازهای خارجی رخ می‌دهد و در پروازهای داخلی، کم‌رنگ‌تر است.
پرواز زدگی چه نشانه هایی دارد؟
جت لگ نشانه‌های مختلفی دارد که شدت و میزان آنها در هر کسی متناسب با میزان هورمونی که بدن او ترشح می‌کند یا ساعتی که پرواز را تجربه کرده، متفاوت است. افرادی که بیشتر از سایرین در پروازهای هوایی طولانی حضور دارند، شانس بیشتری برای تجربه‌ی این پدیده دارند. موارد زیر، برخی از مهم‌ترین نشانه‌های پرواز زدگی هستند:
۱) به هم خوردن سیستم خواب
نخستین نشانه پرواز زدگی، به هم خوردن الگوی خواب است؛ ممکن است صبح‌ها خیلی زود از خواب بیدار شوید یا موقع شب، به سختی بخوابید. به علاوه، این پدیده باعث می‌شود که در طول روز هم دائما خواب‌آلود باشید.
۲) اختلال فکری
حواس‌پرتی و عدم تمرکز فکری، از دیگر نشانه‌های معمول پرواز زدگی در پروازهای خارجی و طولانی هستند. برخی افراد حتی ممکن است مسائل مختلف را سخت‌تر از حالت معمول، متوجه شوند یا آنها را زودتر فراموش کنند.
۳) احساس خستگی
احساس خستگی زیاد یا کاهش توانایی‌های فیزیکی بعد از یک پرواز بسیار طولانی، تقریبا در تمام افراد رخ می‌دهد؛ این مسئله به‌خصوص در ورزشکاران حرفه‌ای بیشتر احساس می‌شود.
۴) بدخلقی
برخی افرادی که در پروازهای طولانی دائما حضور دارند، تحریک‌پذیری بیشتری نسبت به دیگران خواهند داشت و اگر شدت پرواز زدگی در آنها بیشتر باشد، دچار بدخلقی و واکنش‌های نسبتا سریع نیز خواهند شد.
۵) کسالت و بی قراری
در برخی موارد، پرواز زدگی ممکن است کسالت، برخی ناراحتی‌ها و حس بیماری را هم در مسافران ایجاد کند.
۶) درد شکم
پرواز زدگی باعث اختلال در سیستم گوارشی شده و علاوه بر ایجاد حس تهوع، ممکن است مشکلات دیگری مانند کاهش اشتها، یبوست و سندروم روده تحریک‌پذیر را نیز به وجود آورد.
۷) فلج خواب و تشنج
در موارد نادر، این پدیده با ایجاد تغییر در معماری خواب شما می‌تواند شانس بروز مشکلاتی مانند فلج خواب و تشنج را نیز افزایش دهد.
جت لگ می‌تواند بین یک تا ۱۵ روز طول بکشد و مسافران، یک یا چند مورد از نشانه‌های بالا را در خود ببینند. هرچند، در مورد اثرات طولانی‌مدت آن نیازی به نگرانی نیست؛ چراکه تمامی این موارد، معمولا کوتاه‌مدت و زودگذر هستند. در صورتی که بعد از پرواز خارجی، نشانه‌های بالا را در خود دیدید و نیاز به مشاوره پزشکی داشتید، می‌توانید از سرویس پزشک و مشاور اسنپ استفاده کنید.
چه چیزهایی باعث جت لگ می شود؟
۱) مواد کافئین‌دار و قهوه
۱) مواد کافئین‌دار و قهوهپرواز زدگی در همه افراد به صورت یکسان ایجاد نمی‌شود و بروز آن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ با این حال، جابجایی در مکان‌هایی با دو یا سه منطقه زمانی متفاوت می‌توانند اصلی‌ترین دلیل باشند. در ادامه، دلایل بروز این پدیده را بیان می‌کنیم.
۲) جزئیات سفر
مسافت کلی، تعداد توقف‌ها، موقعیت‌های زمانی مختلف که از آنها عبور کرده‌اید، مسیر حرکت پرواز، ساعت محلی روشن بودن هوا، مدت زمان سفر و مواردی از این دست، همگی در بروز پرواز زدگی نقش دارند.
۳) سن
اگرچه مطالعات، نتایج مختلفی را به همراه داشته‌اند، اما می‌توان گفت سن افراد در بروز این پدیده نیز بسیار مهم است. برای افرادی که بالاتر از ۶۰ سال سن دارند، بازگشت ریتم شبانه‌روزی بدن به حالت عادی می‌تواند کمی دشوارتر از افرادی باشد که سن کمتری دارند.
۴) استرس و خواب قبل از سفر
استرس و مشغولیت‌های فکری زیاد، به خودی خود باعث ایجاد اختلال در سیستم خواب می‌شود و اگر قبل از سفرهای طولانی و پروازهای خارجی به اندازه کافی نخوابیده باشید، شانس بیشتری برای تجربه این پدیده خواهید داشت.
۵) استفاده از الکل یا کافئین
مواد الکلی یا کافئین‌دار، از تجربه خواب عمیق و راحت جلوگیری و افرادی که در طول پرواز یا سفر از چنین موادی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض پرواز زدگی خواهند بود.
۶) تجربه قبلی پرواز زدگی
اگر پیش‌تر این حالت را در پروازهای قبلی تجربه کرده‌اید، احتمالا برای تجربه دوباره آن باید آماده باشید!
آیا جت لگ همان خستگی سفر است؟
کاملا طبیعی است که بعد از پروازهای طولانی و به واسطه فشاری که به سیستم فیزیکی می‌آورید، احساس خستگی کنید؛ احساسی که عموما با سردرد و خستگی بدن همراه خواهد بود. این خستگی حتی ممکن است به دلیل شرایط پرواز، راحت نبودن پرواز، فشار پایین هوا در کابین و … تا چند روز نیز ادامه داشته باشد. با این حال، جت لگ و خستگی سفر یک تفاوت اساسی دارند: در مورد خستگی سفر، خبری از اختلال در ریتم شبانه‌روزی نیست و حتی این احتمال وجود دارد که بعد از یک خواب شبانه راحت، تمام علائم آن نیز به صورت کامل رفع شوند، اما اثرات پرواز زدگی معمولا طولانی‌تر هستند.
چگونه از پرواز زدگی جلوگیری کنیم؟
این پدیده می‌تواند اثرات بسیار بدی داشته و سفر شما را خراب کند! توجه به این مسئله به‌خصوص برای ورزشکاران اهمیت زیادی دارد. برای کاهش اثرات پرواز زدگی، لازم است در هر مرحله از سفر، مواردی که در ادامه بیان می‌کنیم را به‌دقت انجام دهید:
– قبل از سفر
از چند روز قبل از شروع سفر، روی کیفیت خواب تمرکز کرده و به اندازه کافی بخوابید تا در شروع سفر، خواب‌آلود نباشید. همچنین با چند ساعت حضور زودتر در فرودگاه، استرس قبل از پرواز را کاهش دهید. اگر می‌خواهید به‌موقع به پرواز برسید، می‌توانید از سرویس درخواست خودروی اسنپ استفاده کنید.
– در حین پرواز
در پروازهای طولانی، معمولا سطح آب بدن کاهش پیدا می‌کند؛ پس در هواپیما به اندازه کافی آب بنوشید. به علاوه، مصرف الکل یا مواد کافئین‌دار را نیز باید به حداقل برسانید. همچنین مصرف میوه و سبزیجات به جای مواد غذایی سنگین و پرکالری به منظور جلوگیری از مشکلات گوارشی، شدیدا توصیه می‌شود.
بلند شدن و راه رفتن در هواپیما هم می‌تواند از سفتی و لخته شدن خون به دلیل نشستن طولانی‌مدت بر روی صندلی، جلوگیری کند. قدم زدن در هواپیما و انجام حرکات کششی در صورت امکان، شانس شما در تجربه پرواز زدگی را کاهش می‌دهند.
– پس از سفر
قدم زدن بعد از پرواز یا انجام دیگر فعالیت‌های فیزیکی می‌تواند به کاهش اثرات پرواز زدگی کمک کند. همچنین سعی کنید به اندازه کافی در برابر نور قرار بگیرید تا ریتم بدن شما متناسب با مقصد، کالیبره شود.
مصرف وعده‌های غذایی سنگین، کافئین و الکل، حتی بعد از رسیدن به مقصد نیز توصیه نمی‌شود و فقط زمانی سراغ آنها بروید که از سلامت کامل خود اطمینان دارید.
اگر احساس خستگی می‌کنید و می‌خواهید چرت بزنید، سعی کنید زمان آن را به کمتر از ۳۰ دقیقه برسانید؛ خواب زیاد در طول روز، خواب شبانه را تحت‌الشعاع قرار داده و نتیجه منفی برای شما خواهد داشت.
سخن پایانی
اگرچه ما تمام علائم و راه‌های مقابله با پرواز زدگی را بیان کردیم، اما شدت جت لگ در افراد مختلف، کاملا متفاوت است و البته پدیده‌ای نیست که بخواهید در مورد آن نگران باشید. با این حال، آشنایی با دلایل و راه‌های حل آن می‌تواند از بروز مشکلات دیگر تا حد زیادی جلوگیری کنید. شما می‌توانید برای خرید بلیط پرواز خارجی بدون دغدغه از سرویس بلیت سفر اسنپ، اقدام کنید.
دیدگاهتان را بنویسید