استان یزد در بخش مرکزی ایران با آثار تاریخی فراوان، مقصد بسیاری از گردشگران است. شهر یزد مرکز این استان بوده و با نام شهر بادگیرها یا شهر خانه‌های خشتی شناخته می‌شود. برای همه ما ایرانی‌ها خرید سوغاتی بخش جدانشدنی هر سفری است و به هر نقطه از دنیا که سفر کنیم، به فکر سوغاتی خواهیم بود. شهر یزد با شیرینی‌ها و صنایع دستی متنوع دست شما را در انتخاب باز گذاشته است تا هر آنچه را که دوست دارید، تهیه کرده و به همراه خود ببرید. در این مطلب قصد داریم تا شما را با سوغاتی های یزد آشنا کنیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
شیرینی های یزد
در سفر به شهر یزد می‌توانید شیرینی‌های خوشمزه و جذابی را نوش جان کرده و برای سوغاتی نیز این شیرینی‌ها را به شهر خود ببرید.
۱. قطاب
قطاب از آن شیرینی‌های خوش عطر و مزه‌ای است که تنها در یزد یافت می‌شود. مغز داخلی این شیرینی را پودر بادام، هل و پودر قند تشکیل می‌دهد. این مواد را خمیری می‌پوشاند که در تهیه آن از آرد، زرده تخم مرغ و ماست یا شیر استفاده شده‌است. پس از آماده شدن شیرینی آن را سرخ کرده و برای خوشمزه و شیرین‌تر شدن، در پودر قند می‌غلطانند. قطاب ارزش غذایی زیادی داشته و هر عدد از این شیرینی دارای ۱۲۰ کیلوکالری انرژی است.
۲. کیک یزدی
کیک یزدی را می‌توان در تمام ایران و در اغلب شیرین فروشی‌ها مشاهده کرد. مبدا این شیرینی به شهر یزد باز می‌گردد اما شهرت آن تمام ایران را فرا گرفته است. با وجود آنکه همه ما کیک یزدی خورده‌ایم، اما در سفر به یزد خرید این شیرینی خوشمزه را فراموش نکنید. وقتی کیک یزدی‌های تهیه شده در شیرینی فروشی‌های این شهر را امتحان کنید، تازه متوجه می‌شود که کیک یزدی چیست! در تهیه کیک یزدی از مواد اولیه‌ای مانند آرد سفید، شکر، تخم مرغ، روغن، ماست یا شیر، بیکینگ پودر، هل و جوش شیرین استفاده می‌شود.
۳. باقلوا
باقلوا یکی از جذاب‌ترین شیرینی‌ها است که برای درست کردن آن از موادی مانند آرد، شیر، شکر، گلاب، روغن، بیکینگ پودر و هل استفاده می‌کنند. باقلوا از جمله شیرینی‌هایی است که علاوه بر یزد در شهرهای دیگری مانند تبریز و قزوین نیز تهیه می‌شود. جالب است بدانید که این شیرینی علاوه بر ایران در کشورهای دیگری مانند ترکیه، یونان و قفقاز نیز درست شده و طرفداران زیادی دارد. در سفر به یزد می‌توانید خوشمزه‌ترین باقلوا را میل کنید که شبیه آن را در هیچ‌کجا نخواهید یافت.
۴. حلوا ارده اردکان
احتمالا شما نیز حلوار ارده را می‌شناسید و برای وعده صبحانه یا عصرانه آن را میل می‌کنید. این خوراکی ارزش غذایی زیادی داشته و به دلیل آنکه ماده اصلی تهیه آن کنجد است، از جمله مواد غذایی مفید برای بدن محسوب می‌شود. البته برای بهره‌مندی از خواص حلوا ارده نباید در ترکیبات آن هیچ ماده افزودنی یا مواد شمیایی مضری وجود داشته باشد و این همان ویژگی است که در حلوا ارده اردکان دیده می‌شود.
حلوا ارده این شهر به دلیل طبیعی بودن و طعم و مزه بی‌نظیر شهرت زیادی دارد. در تهیه این شیرینی خوشمزه یزدی، علاوه بر کنجد از مواد اولیه دیگری مانند روغن، شکر، پودر سفیده تخم مرغ و آب نیز استفاده می‌شود.
۵. پشمک
پشمک از جمله خوراکی‌های خوشمزه‌ای است که بافت جالب و منحصر به فردی دارد. پشمک در تمام شهرهای ایران تهیه می‌شود، اما جالب است بدانید که پشمک از شیرینی‌ها و سوغات مهم یزد به حساب می‌آید. ماده اصلی تهیه پشمک شکر است اما برای خوشمزه‌تر شدن آن و ایجاد طعم‌های متفاوت، مواد دیگری نیز به آن اضافه می‌کنند و در نهایت انواع پشمک زعفرانی، شکلاتی و طعم‌های میوه‌ای به وجود می‌آیند. در بازگشت از سفر یزد، فراموش نکنید که پشمک یزدی را به عنوان سوغات با خود ببرید.
۶. لوز
احتمالا با شنیدن نام شیرینی لوز تصور می‌کنید که این شیرینی مانند کیک یزدی یا باقلوا مشهور و شناخته شده نیست، اما جالب است بدانید که لوز در بین یزدی‌ها طرفداران زیادی دارد. مواد اصلی در تهیه این شیرینی شکر و سفیده تخم مرغ است اما ترکیبات دیگری نیز به آن اضافه می‌شود که نتیجه آن ایجاد سه طعم متفاوت شیرینی لوز است.
با اضافه کردن پسته، شیرینی لوز پسته‌ای تهیه می‌شود. برای درست کردن لوز نارگیلی نیز به پودر نارگیل نیاز خواهید داشت. شیرین لوز بادامی نیز همانطور که از نام آن مشخص است، با استفاده از پودر بادام آماده می‌شود؛ همچنین به این نوع لوز عرق بیدمشک نیز اضافه می‌کنند و به همین دلیل به آن شیرینی لوز بیدمشکی نیز می‌گویند.
۷. نقل
نقل از آن جمله شیرینی‌هایی است که در بسیاری از شهرهای ایران یافت می‌شود، اما نقل یزدی عطر و طعم متفاوتی دارد. در سفر به یزد، نقل را نیز در لیست سوغاتی‌های خود قرار داده و آن را همراه با چای میل کنید.
برای درست کردن نقل مواد اولیه‌ای مانند شکر، آب، وانیل و بیدمشک مورد استفاده قرار می‌گیرد و مغز آن از آجیل‌های مختلفی مانند بادام، گردو و پسته پر می‌شود. همچنین، با اضافه کردن موادی مانند زعفران، وانیل، گل محمدی و گشنیز طعم‌های متفاوتی از نقل را ایجاد می‌کنند.
۸. نان برنجی
همه ما نان برنجی را می‌شناسیم و آن را در شیرینی فروشی‌های شهر خود دیده‌ایم. نان برنجی علاوه بر یزد در شهرهای مختلفی مانند کرمانشاه نیز تهیه می‌شود. یزدی‌ها برای تهیه نان برنجی روشی مخصوصی دارند که آن را با استفاده از آرد برنج، آرد گندم، تخم مرغ، گلاب، هل، پودر شکر و روغن درست می‌کنند. به ترکیبات نان برنجی طعم‌دهنده‌های مختلفی مانند زعفران و وانیل نیز اضافه می‌شود.
۹. شیرینی حاج بادامی
حاجی بادومی شیرینی‌های کوچک و خوشمزه با بافت تردی هستند که به عنوان سوغات یزد شناخته می‌شوند. این شیرینی اندازه کوچکی دارد و در تهیه آن از مواد اولیه مختلفی مانند آرد، مغز بادام، پودر قند، روغن جامد، پودر پسته و پودر هل استفاده می‌شود. در ترکیبات این شیرینی پودر پسته و مغز بادام وجود دارد، در نتیجه مصرف آن برای بدن مفید خواهد بود.
۱۰. شیرینی پنجره ای
شیرینی پنجره ای که به اسم نان پنجره ای نیز شناخته می‌شود یکی از خوشمزه‌ترین سوغات یزد است. از دیگر نام‌های این شیرینی می‌توان به نان نوقا یا خاتون پنجره اشاره کرد. نان پنجره ای را می‌توان یکی از شیرینی‌های بسیار خوشمزه اما متفاوت یزد دانست. برای درست کردن این نان، مواد اولیه آرد سفید، آرد برنج، گلاب، آب، روغن، زعفران، تخم مرغ و پودر قند به کار می‌رود و نتیجه آن مایه شیرینی با بافتی رقیق است. در پخت نان نوقا از قالب‌هایی با طرح‌های متفاوت استفاده می‌شود که مایه شیرینی را قالب زده و آن را در روغن آماده می‌کنند.
۱۱. سوهان آردی و سوهان خانی
احتمالا وقتی اسم سوهان به میان می‌آید، همه ما به یاد سوهان قم می‌افتیم، اما در فهرست سوغات یزد نیز نوع مخصوصی از سوهان قرار دارد. در تهیه سوهان یزد از مواد اولیه‌ای مانند جوانه گندم، آرد گندم، هل، روغن، پودر هل و شکر استفاده می‌شود. این سوهان با طعمی متفاوت و جذاب در شهر یزد و حتی بین گردشگران طرفداران زیادی دارد.
۱۲. ارده
ترکیب ارده با شیره انگور یا عسل یک صبحانه مقوی و کامل است که انرژی روزانه شما را تامین می‌کند؛ البته از این ترکیب می‌توان به عنوان یک میان وعده خوشمزه نیز استفاده کرد. ارده طبع گرمی دارد و به دلیل استفاده از کنجد در تهیه آن، برای بدن خواص زیادی خواهد داشت. یکی از طبیعی‌ترین و خوشمزه‌ترین انواع ارده در شهر اردکان یزد تهیه می‌شود.
صنایع دستی یزد
سوغات یزد تنها محدود به شیرینی و خوراکی نیست. در این شهر صنایع دستی مختلفی وجود دارد که می‌توانند بهترین انتخاب برای سوغات و هدیه از شهر بادگیرها باشند.
۱. سفال یزد
سفال یزد از جمله جذاب‌ترین سوغاتی‌های این شهر کویری است که برای تهیه آن از خاک مرغوبی استفاده می‌شود. ظرف‌های سفالی یزد تنوع زیادی داشته و در اندازه‌های متفاوت تولید می‌شوند. جالب است بدانید که سفال یزد به دیگر شهرهای ایران نیز ارسال شده و کیفیت بسیار زیادی دارد.
۲. مس یزد
احتمالا وقتی اسم ظروف مسی به میان می‌آید، همه ما ابتدا به یاد مس اصفهان و زنجان می‌افتیم، اما جالب است بدانید که در شهر یزد نیز ظروف مسی زیبا و باکیفیتی تهیه می‌شود که به عنوان سوغات یزد به حساب می‌آیند. در بازار قدیمی یزد و در راسته مسگرها همواره صدای برخورد چکش با ظروف مسی به گوش می‌رسد.
۳. زیلو
زیلو نوعی زیرانداز زیبا است که با استفاده از نخ پنبه تهیه می‌شود. زیلو را می‌توان از جمله مهم‌ترین صنایع دستی و سوغات یزد دانست که در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف وجود دارد. زیلو قدمت زیادی دارد و در سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی به کارگاه‌های زیلوبافی یزد اشاره شده‌است. تاریخچه این زیرانداز حتی به دوره‌های پیش از اسلام باز می‌گردد.
در بازدید از دیدنی های یزد به مسجد جامع این شهر نیز سری بزنید تا قدیمی‌ترین زیلو را در آنجا مشاهده کنید. ویژگی خاص زیلوهای یزدی عدم استفاده از رنگ‌های مصنوعی است؛ در حقیقت برای درست کردن زیلوهای این شهر از رنگ‌هایی استفاده می‌شود که رنگدانه‌های آن از مواد طبیعی مانند پوست گردو، لاجورد و روناس به دست آمده‌اند.
۴. ترمه
یکی از زیباترین هنرهای یزد و ایران ترمه دوزی است که در گذشته به صورت دستی انجام می‌شد و امروزه نیمه صنعتی است. برای ترمه دوزی از پارچه‌های باکیفیت استفاده شده و طرح‌های مختلفی مانند بته جقه و طرح شاه عباسی بر روی پارچه‌های ترمه دوزی شده دیده می‌شود. جالب است بدانید که تاریخچه این هنر به حدود ۴۰۰ سال پیش باز می‌گردد و از آن زمان تاکنون جذاب و چشم‌نواز مانده است.
۵. چادر شب
یکی از منسوجات شهر یزد نوعی پارچه خاص به نام چادر شب است که در تهیه آن پنبه یا ابریشم به کار برده می‌شود. چادر شب از جمله سوغات شهر یزد بوده که دارای دو نوع مختلف است. یک نوع چادرشب پارچه‌های چهارخانه و نازک‌تر داشته که در منازل مورد استفاده قرار می‌گیرد و در قدیم رختخواب و تشک را در آن می‌پیچیدند. نوع دوم چادر شب ضخامت بیشتری داشته و برای جابجایی محصولات کشاورزی به کار برده می‌شود.
۶. شمد
در شهر یزد با آب و هوای گرم و کویری، رواندازه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که موجب احساس گرما نشوند. شمد از جمله صنایع دستی یزد است که با استفاده از پنبه و ابریشم بافته شده و بسیار خنک هستند. در سفر به یزد، شمد را نیز به لیست سوغاتی‌های خود اضافه کرده و در روزهای گرما تابستان استفاده کنید.
۷. مخمل بافی
مخمل بافی یکی از هنرهای قدیمی و زیبا در شهر یزد است که توسط هنرمندان این شهر انجام می‌شود. پارچه‌های مخملی برای رومیزی، کوسن، سجاده و جانماز و مصارف دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. پارچه‌های مخملی یزد از جمله سوغات این شهر زیبا به حساب می‌آید و طرفداران خاص خود را دارد.
۸. شعر بافی
برخی از هنرهای قدیمی در شهرهای مختلف ایران رو به فراموشی است و کمتر به آن‌ها پرداخته می‌شود. یکی از هنرهای که در شهر یزد در معرض از بین رفتن است، شعربافی بوده که قدمت زیادی دارد. در گذشته به پشم حیوانات شعر می‌گفتند و در روشی خاص با استفاده از آن، منسوجات مختلفی بافته می‌شد.
۹. دستمال یزدی
دستمال یزدی ما را به یاد فیلم‌های قدیمی مانند قیصر می‌اندازد و یکی از پارچه‌های مخصوص این شهر است. در حقیقت دستمال یزدی نوعی پارچه نرم و لطیف بوده که قدرت جذب آب زیادی دارد. با توجه به اینکه این پارچه ردی از پرز بر جای نمی‌گذارد، در گذشته برای پاک کردن ظروف، شیشه و … مصارف بسیاری داشت.
۱۰. دارایی بافی
از دیگر هنرهایی که از گذشته در شهر یزد رواج داشته است، می‌توان به دارایی بافی اشاره کرد. برای دارایی بافی تنها از پارچه‌های ابریشمی استفاده می‌شود و به همین دلیل در گذشته فقط افراد ثروتمند توانایی خرید آن را داشتند. متاسفانه امروزه این هنر نیز مانند برخی دیگر از صنایع دستی یزد در معرض فراموشی است و گردشگران علاقه کمتری به خرید آن نشان می‌دهند.
سفر به یزد و خرید سوغاتی‌های مختلف
در این مطلب به معرفی سوغات یزد پرداختیم و شیرینی‌ها و صنایع دستی این شهر زیبا را معرفی کردیم. اگر مهیا سفر به یزد هستید، برای خرید بلیت می‌توانید از سرویس رزرو بلیت سفر اسنپ استفاده کنید. همچنین برای رزرو اقامتگاه، سرویس رزرو هتل اسنپ یا رزرو اقامتگاه اقتصادی اسنپ در خدمت شماست تا بتوانید بدون هیچ نگرانی راهی سفر شوید. در بازگشت از سفر چمدان خود را از انواع سوغاتی های یزد پر کرده و خانواده و دوستان خود را خوشحال کنید.
سوالات متداول
بهترین شیرینی‌های یزد برای سوغاتی کدام است؟
از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های یزد می‌توان به قطاب، کیک یزدی، باقلوا، نقل، پشمک، شیرینی پنجره ای، لوز و حاجی بادومی اشاره کرد.
معروف‌ترین صنایع دستی یزد چیست؟
ترمه بافی، شمد، زیلو، چادر شب، مخمل بافی، ظروف مسی، سفال و دارایی بافی اصلی‌ترین صنایع دستی یزد هستند.
برای خرید صنایع دستی یزد به کجا مراجعه کنیم؟
در بازار بزرگ یزد و دیگر بازارهای این شهر انواع صنایع دستی یزد عرضه شده‌اند.
دیدگاهتان را بنویسید