مگر می‌شود سفر به اصفهان را پیش رو داشته باشید و سری به پل خواجو که یکی از جاذبه‌های شگفت‌انگیز این شهر است نزنید. این پل تاریخی مانند سایر آثار هنری که در اصفهان وجود دارد یک بنای شگفت‌انگیز با معماری ویژه است.
موقع قدم زدن روی این پل می‌توانید زاینده‌رود همیشه خروشان را زیر پاهایتان احساس کنید. صدای زمزمه کسانی که به رسم قدیم در آن مکان آواز سر می‌دهند نیز در عصرها و شب‌های پل خواجو از گوشه و کنار به گوش می‌رسد. با شنیدن این زمزمه‌ها می‌توانید این بار اصفهان را از نگاهی متفاوت ببینید و خاطره متفاوتی را در دفترچه ذهنتان از سفرتان ثبت کنید.
معرفی پل خواجو؛ یک پل تاریخی خاص
پل تاریخی منحصر به فردی که در شرق سی و سه پل یا پل الله ورودی خان اصفهان واقع شده، به نام پل خواجو شناخته می‌شود. تقارن، استحکام و معماری خاص این پل تاریخی آن را به یکی از بناهای تاریخی شناخته شده و مشهور تبدیل کرده است.
اوج شهرت این پل به دوران صفویه می‌رسد. البته بعد از صفویان و در دوران سایر سلسله‌ها و پادشاهان حاکم بر ایران نیز افراد زیادی از داخل و خارج ایران عازم این منطقه می‌شده‌اند، تا بتوانند این اثر هنری جذاب را از نزدیک تماشا کنند.
جالب است بدانید که نام پل خواجو در ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد، تا همیشه نگینی روی انگشتر تاریخ ایران‌زمین باشد.
پل خواجو کجاست؟
پل خواجو روی رودخانه زاینده‌رود اصفهان ساخته شده. این پل با سی و سه پل که یکی از بناهای تاریخی مشهور نصف جهان محسوب می‌شود، تنها ۱۸۰۰ متر فاصله دارد. در انتهای جنوبی چهارباغ خواجو و در انتهای خیابان کمال‌الدین اصفهانی می‌توانید پل خواجو را مشاهده کنید.
تاریخچه پل خواجو
تاریخچه ساخت پل خواجو به دوران شاه‌عباس دوم صفوی در سال ۱۰۶۰ هجری قمری می‌رسد. در این سال‌ها شاه‌عباس دستور ساخت پلی منحصر به فرد را روی پلی که از بقایای پل حسن بیک از دوران حکومت تیموریان بود صادر کرد.
هدف اصلی ساخت این پل ایجاد راه ارتباطی بین محله خواجو و دروازه حسن‌آباد با تخت فولاد و راه شیراز بوده. همچنین، پل خواجو به عنوان یک سد نیز عمل می‌کرده است. همچنین، با توجه به اینکه شاه‌عباس علاقه زیادی به گشت و گذار داشته، برای اقامت در نزدیکی این مکان، محلی را به عنوان شاه‌نشین در وسط پل خواجو ساخته است.
در طول تاریخ، این پل خوش‌ساخت محلی برای رفت و آمد مردم اصفهان و مسافران این شهر بوده و افراد مختلف برای تفریح، تماشای مسابقه‌های قایقرانی و… نیز به این مکان مراجعه می‌کرده‌اند. کتیبه‌ای که در بخش جنوبی پل خواجو دیده می‌شود در آن سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار در سال ۱۲۹۰ هجرى مرمت‌شده؛ بنابراین رد پای کوچکی از سلسله قاجاریه را نیز می‌توان روی این پل تاریخی مشاهده کرد.
وجه تسمیه پل خواجو
وجه تسمیه‌های مختلفی برای پل خواجو در نظر گرفته شده. این پل با عنوان بابا رکن‌الدین، گبرها، حسن‌آباد، شیراز و پل شاهی نیز در گذشته ساخته می‌شده است. دلایل انتخاب این نام‌ها به محل قرارگیری پل و حوادث و رویدادهای تاریخی آن برمی‌گردد.
چون بقعه بابا رکن‌الدین در تخت فولاد در کنار این پل قرار گرفته، روزگارانی نام آن پل بابا رکن‌الدین بوده است. همچنین، با توجه به اینکه پل با محله خواجو در یک مکان واقع شده، این روزها نام پل خواجو برای آن در نظر گرفته شده.
حسن‌آباد نام قدیمی محله خواجو بوده و گبرها برای رفتن به محله خودشان از این پل استفاده می‌کرده‌اند. جاده اصفهان شیراز نیز در نزدیکی این پل واقع شده و نام پل شیراز را به همین منظور در یک برهه زمانی روی این پل تاریخی گذاشته بودند. در نهایت، پل شاهی نامی است که به دلیل ساخت پل خواجو توسط شاه‌عباس صفوی در نظر گرفته شده بود.
معماری پل خواجو
قرینه‌سازی پل خواجو و معماری و ساختار خاصی که این بنای تاریخی دارد، یکی از مهم‌ترین مواردی است که در نگاه اول توجه گردشگران را به سمت خودش جلب می‌کند. معمار پل خواجو برای ساخت این پل ۱۳۳ متر طول، ۱۲ متر عرض و ۷٫۵ متر را در نظر گرفته و مصالحی مانند آجر، سنگ و ساروج در ساخت این بنا به کار رفته است.
این پل نقش مهمی در زهکشی آب‌های زیر زمینی اصفهان و کمک به آبیاری زمین‌های مناطق اطراف خودش دارد. طاق‌های آهنگ و گنبدهای عرقچین و تقارن و نظمی که در طراحی و ساخت پل خواجو دیده می‌شود، از جمله مواردی هستند که به استحکام و پایداری این بنای تاریخی و زیبا و چشم نوار شدن آن کمک می‌کنند.
عجایب و ناگفته‌های پل خواجو اصفهان
پل خواجو در کنار طراحی سنتی و ساختار اصیل و خاصش، دارای عجایبی است که در هیچ اثر هنری دیگر نمی‌توانید رد پای آن‌ها را پیدا کنید. از جمله عجایب پل خواجو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- شیرهای سنگی قرینه دو طرف پل
- طراحی قبله‌نما در تخت سنگی در سمت شمال پل
- نمایی از گنبد حرم امام رضا (ع) در سمت دهنه‌های پایینی پل
- وجود شمع‌های پنهان در زاویه ۳۰ درجه از سمت شرقی بیرون پل به طرف دهانه‌های پایین پل
- سقف‌های طاق چشمه‌ای پل خواجو با قدرت ویژه انعکاس صدا
- تخته سنگ‌هایی با ابعاد مختلف دارای علائم ویژه روی دیواره‌های پل
- وجود عقابی با بال‌های باز در حال پرواز روی رودخانه زاینده‌رود
- قرارگیری پایه‌های پل خواجو در آب و سفت شدن بنای آن در مجاورت آب به دلیل استفاده از ملات ویژه
- سنگ‌قبرهای اسرارآمیز قدیمی و سنگ‌های حجاری شده با علامت‌گذاری و نشانه‌های خاص
تفاوت پل خواجو و سی و سه پل
پل خواجو حالتی سد مانند دارد و دریاچه‌ای از آب قنات‌ها در پشت این پل دیده می‌شود. آبی که در این مکان جمع شده، برای آبیاری زمین‌های کشاورزی پایین دست پل در فصل‌های کم بارش و تابستان استفاده خواهد شد.
عمارت خاصی در میانه پل زیبای خواجو به عنوان شاه‌نشین ساخته شده. همچنین طرح دهانه‌های پل خواجو با طرح دهانه‌های سی و سه پل ساختاری متفاوت دارند. تعداد دهانه‌های این پل‌ها نیز متفاوت است و برای پل خواجو ۲۴ عدد دهانه در نظر گرفته شده در صورتی که تعداد دهانه‌های سی و سه پل به ۳۳ عدد می‌رسد.
ماجرای آوازخوانی در پل خواجو
پل خواجو در شب یک مکان دیدنی و سرشار از آرامش محسوب می‌شود. صدای جریان آب و منظره خاصی که از تلاقی نور ماه و پل به وجود می‌آید، این مکان را به یکی از بهترین جاذبه‌های اصفهان برای گشت زنی در شب تبدیل کرده است.
البته در زیر پل می‌توانید موقع عصر و شب شاهد شنیده شدن صدای آوازخوانی اصفهانی به رسم دیرینه نیز باشید. اگر در ستون اول شمالی سمت چپ پل حرف بزنید، صدایتان در نزدیک ستون اول جنوبی در سمت راست شنیده می‌شود.
این طراحی خاص پل و فضای عرفانی که دارد، موجب شده تا محیط مناسبی برای حضور هنرمندان از گذشته تا به امروز باشد و افراد زیادی برای آوازخوانی را به سبک‌های سنتی و جدید در این مکان حضور پیدا کنند. در نتیجه، آوازخوانی در پل خواجو اصفهان نیز به یک رسم سنتی برای مردم این شهر تبدیل شده.
جاذبه‌های دیدنی اطراف پل خواجو
پس از سفر به اصفهان و تماشای پل خواجو می‌توانید در اطراف این منطقه نیز گشتی بزنید و از سایر دیدنی‌های اصفهان بازدید کنید. از جمله جاذبه‌های نصف جهان که در اطراف پل خواجو برای میزبانی از مسافران وجود دارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- حضور در میدان نقش‌جهان و تماشای کاخ عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام و سردر قیصریه
- تماشای گل‌ها و گیاهان متفاوت در باغ گل‌های اصفهان
- حضور در کنار سی و سه پل به عنوان یکی از جاذبه‌های شاخص و تاریخی اصفهان
- تماشای کاخ هشت بهشت به عنوان یکی از زیباترین کاخ‌های دوره صفوی
- بازدید از کاخ چهل ستون و هنر اصیل ایرانی
بهترین زمان سفر برای بازدید از پل خواجو اصفهان
اصفهان تابستان‌هایی گرم و خشک و زمستان‌هایی سرد و برفی دارد. بهترین زمان سفر به این شهر بهار و پاییز محسوب می‌شود.در این فصل‌های سال می‌توانید از آب و هوای مطبوع اصفهان لذت ببرید و خودتان را به صرف خوراکی‌های اصیل و خوشمزه در رستوران‌ها و غذاخوری‌هایی نزدیک پل خواجو اصفهان مهمان کنید، یا ساعت‌های زیادی را صرف گشت و گذار در این شهر تاریخی کرده و از بناها و دیدنی‌های مختلف آن مانند چهارباغ اصفهان بازدید کنید.
چگونه می‌توان به پل خواجو اصفهان دسترسی پیدا کرد؟
برای دسترسی به پل خواجو در قدم اول لازم است که بلیط هواپیما اصفهان را تهیه کرده و عازم این شهر شوید. سپس می‌توانید از طریق تاکسی‌های شهری، اتوبوس، مترو اصفهان یا پیک موتوری آنلاین خودتان را به نزدیکی این پل برسانید و از آن دیدن کنید.
برای رفتن به محل این پل با کمک سرویس‌های حمل و نقل شهری، باید سوار مترو اصفهان شده و در ایستگاه سی و سه پل پیاده شوید. سپس می‌توانید مسیر ۲ کیلومتری بین این دو پل را طی کرده و به آدرس پل خواجو برسید.
هتل نزدیکی پل خواجو اصفهان
رزرو هتل در اصفهان برای افرادی که بار اول است به این شهر سفر می‌کنند یا بودجه محدودی دارند یک چالش جدی محسوب می‌شود. اسنپ با ارائه لیست کلیه هتل های اصفهان و اقامتگاه‌های که نزدیک پل خواجو قرار دارند، این امکان را برای مسافران این شهر فراهم کرده که بر اساس بودجه‌ای که دارند بهترین هتل را برای اقامت خودشان انتخاب کنند.
بنابراین با وجود اسنپ نگرانی از بابت پیدا کردن اقامت مناسب در نزدیکی دیدنی‌های اصفهان مانند پل خواجو و تجربه اقامتی خوش در این شهر نخواهید داشت.
سخن پایانی
اشعار موجود در وصف پل تاریخی خواجو بی‌شمارند و شاعران و نویسندگان و مورخان زیادی درباره این پل و حوادث تاریخی که از سر گذرانده روایت‌های زیادی را نقل کرده‌اند. از جمله دانستنی‌های پل خواجو می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در گذشته تنها مردان می‌توانستند از روی این پل عبور کنند و زنان اجازه حضور روی پل و عبور از آن را نداشتند؛ اما هیچ‌کدام از اشعار و روایت‌ها نمی‌تواند با تجربه دیدن این پل از نزدیک برابری کند؛ بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم کوله بارتان را برای سفر به اصفهان و دیدن این اثر تاریخی از نزدیک آماده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید