نان گاتا از نان‌های بسیار خوشمزه ارمنی است که شباهت بسیاری به نان شیرمال دارد. در واقع تفاوت برجسته‌ای که این نان با نان شیرمال دارد این است که وسط این نان با موادی تحت عنوان فیلینگ نان گاتا پر شده است. نان گاتا در اصل یک نان کم شیرین بوده و مرسوم بوده که با قهوه سرو شود. البته خوردن نان گاتا با مربا و خامه نیز بسیار موردعلاقه واقع شده و به همین خاطر، برای وعده صبحانه ایده‌آل به نظر می‌رسد.
علاوه‌برآن، ساختار لایه‌لایه‌ای خمیر نان گاتا باعث می‌شود تا حین پخت در فر، این نان به‌خوبی پف‌کرده و پوک شود. با این توصیفات احتمالا به‌اندازه کافی برای آموزش طرز تهیه نان گاتا ارمنی آماده و مشتاق شده‌اید. بدین منظور وقت را غنیمت شمرده و شما را به خواندن ادامه مطلب دعوت می‌کنیم.
مواد لازم برای درست‌کردن نان گاتا کره‌ای
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، یکی از فرم‌های معروف و ساده نان گاتا شباهت بسیاری به نان شیرمال خودمان دارد. این حرف بدان جهت است که می‌توان خمیر نان گاتا را به شکل‌های مختلف درآورد که کمی پیش‌تر به آن‌ها خواهیم پرداخت. درهرصورت، مواد فیلینگ نان گاتا که طعم خوشایند آن را سبب می‌شوند در یک نوع از این نان، بر پایه شکر، کره و آرد بوده و در نوعی دیگر، از گردو نیز استفاده می‌شود که طعم بسیار مطلوبی دارد. بدین ترتیب، برای تهیه نان گاتا کره‌ای برای ۶ الی ۷ نفر به مواد اولیه زیر نیاز دارید:
| مواد لازم | مقدار موردنیاز |
| تخم‌مرغ | یک عدد |
| شیر ولرم | یک لیوان |
| کره ذوب‌شده | ۲۰۰ گرم |
| پودر مخمر | نصف قاشق غذاخوری |
| شکر دانه‌ریز یا کاستر | ۴ قاشق غذاخوری |
| آرد سفید گندم یا آرد استرانگ مخصوص نان | ۳ لیوان |
| کره ذوب‌نشده | ۲۵۰ گرم |
| پودر هل | یک قاشق مرباخوری |
| جوز هندی | نصف قاشق مرباخوری |
| پودر دارچین | یک قاشق مرباخوری |
| گل میخک | یک قاشق مرباخوری |
| نمک | نصف قاشق مرباخوری |
طرز تهیه نان گاتا کره‌ای به‌صورت گام‌به‌گام
به‌منظور درست‌کردن نان گاتا کره‌ای یا نان گاتا گردویی مراحل بسیار ساده‌ای پیش‌روی شماست. در واقع تهیه مواد فیلینگ نان گاتا ابدا کار سختی نبوده و تنها برای تهیه خمیر آن به کمی وقت، ظرافت و دانستن نکات نیاز دارید که آن هم با مطالعه آموزش ۵ دقیقه‌ای زیر، میسر می‌شود. بدین منظور هم‌اکنون شما را به خواندن ادامه مطلب دعوت می‌کنیم:
- مرحله‌ی اول: در ابتدای کار، نصف قاشق غذاخوری پودر مخمر را درون لیوانی با مقدار کمی آب مخلوط کرده و کنار بگذارید. سپس تخم‌مرغ را درون یک ظرف بزرگ شکانده و پس از اطمینان از سالم بودن آن، یک لیوان شیر ولرم را به همراه قدری نمک به آن اضافه کنید.
- مرحله‌ی دوم: اکنون یک قاشق غذاخوری کره ذوب‌شده را به همراه ۴ قاشق غذاخوری از شکر به ظرف موردنظر اضافه کرده و با همز‌ن دستی، مواد را به‌خوبی با هم مخلوط کنید. در ادامه آرد سفید را یکبار الک کرده و طی سه مرحله به مواد اضافه کنید. در نهایت بایستی مخمر را نیز به مواد قبلی اضافه کنید.
- مرحله‌ی سوم: خمیر را آن‌قدر باید به‌خوبی هم بزنید تا بافت نهایی که برای آن به دست می‌آورید، نه خیلی شل و چسبنده باشد و نه خیلی خشک و سفت. در ادامه خمیر قوام‌دار را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه به‌خوبی ورز دهید. در پایان این مرحله اگر خمیر را به‌خوبی ورز داده باشید، خواهید دید که بافت خمیر مانند بافت دنبه شده و کش می‌آید.
- مرحله‌ی چهارم: اکنون بایستی خمیر را گرد کرده و به فرم چانه درآورید. سپس آن را درون ظرفی درب‌دار قرار داده تا برای مدتی حدود ۲ ساعت استراحت کند. تا مدتی که خمیر به‌خوبی حجم پیدا کرده و خود را بگیرد، به سراغ تهیه مواد داخلی یا فیلینگ نان گاتا می‌رویم.
- مرحله‌ی پنجم: در این مرحله، کره را ذوب کرده و شکر دانه‌ریز یا کاستر را به آن اضافه کنید. سپس آرد را درون تابه‌ای ریخته و روی حرارت ملایم قرار دهید. در این مدت، پیوسته آرد را هم زده و همین که رنگش کمی تغییر کرد و عطر آن بلند شد، کفایت کرده و می‌توانید آن را از روی حرارت بردارید.
- مرحله‌ی ششم: اکنون بایستی قدری به آرد فرصت بدهید تا از حرارت بیفتد. البته در این مدت که آرد هنوز حرارت دارد، ادویه‌هایی چون پودر هل، جوز هندی یا نات مگ، پودر دارچین و گل میخک را به آن اضافه کرده و با آرد به‌خوبی مخلوط کنید.
- مرحله‌ی هفتم: حال، برای بهتر حل‌شدن کره و شکر، آن‌ها را درون شیرجوش ریخته و اندکی شیرجوش را روی حرارت ملایم قرار دهید. سپس بیشتر ترکیب کره و شکر را طی دو مرحله، به مخلوط آرد و ادویه‌ها اضافه کنید. پس از هم زدن مواد باهم، ترکیب حاصل را برای مدتی درون یخچال قرار داده تا خودش را بگیرد و سفت شود.
- مرحله‌ی هشتم: اکنون که خمیر را از یخچال بیرون می‌آورید، خواهید دید که حجمش صرف‌نظر از گازی که درون آن قرار دارد به دو تا سه برابر افزایش‌یافته است. در ادامه، برای برداشتن خمیر از درون ظرف، ابتدا لبه‌های آن را از ظرف جدا کرده و سپس کل خمیر را به فرم چانه درآورید.
- مرحله‌ی نهم: در این مرحله از طرز تهیه نان گاتا کره‌ای، برای اینکه بتوانید خمیر را ورز داده و برش بزنید، باید قدری آرد به دست خود زده و نیز روی خمیر بپاشید. بعد از اینکه خمیر را کاملا گرد کردید، آن را به‌وسیله چاقو به چندین بخش تقسیم کنید. در ادامه، دوباره خمیر‌ها را گرد کرده و برش بزنید، تا در نهایت چانه‌هایی به‌اندازه گلوله برف داشته باشید.
- مرحله‌ی دهم: اکنون روی هرکدام از چانه‌ها که چسبنده هم هستند قدری آرد پاشیده و با کمک وردنه آن‌ها را یکی‌یکی به‌گونه‌ای باز کنید که هم نازک باشند و هم لبه‌هایشان یکدست باشد. سپس از ۲۵۰ گرم کره ذوب نشده‌ای که داشتید، برای چرب کردن لایه‌های خمیر استفاده کنید. بدین ترتیب که لایه‌ای از کره را با چاقو برداشته و ازیک‌طرف، آن را برای کره‌مالی روی خمیر بکشید.
- مرحله‌ی یازدهم: در ادامه، یک‌لایه خمیر را روی لایه قبلی قرار داده و کره را روی آن نیز بکشید. وقتی تمام لایه‌ها آماده شدند، لبه‌های تمام آن‌ها را با هم کره‌مالی کرده و قدری آن‌ها را روی‌هم فشار دهید. دست آخر، روی خمیر را سلفون کشیده و برای مدت یک الی ۲ ساعت آن را درون یخچال قرار دهید تا استراحت کند.
- مرحله‌ی دوازدهم: پس از طی دو ساعت، خمیر را از یخچال بیرون آورده، سلفون را جدا کرده و به کمک آردپاشی روی سطح کار و خود خمیر، آن را با وردنه پهن کنید. دقت کرده که فرم گرد و یکدست خمیر حفظ شود. اکنون با کمک چاقو، خمیر را چهارقاچ کرده و سپس مانند پیتزا، همه را برش می‌دهیم تا مثلث‌های مختلف به دست آید.
- مرحله‌ی سیزدهم: اکنون هر قسمت را با وردنه قدری بیشتر بازکرده و از مواد فیلینگ روی آن قرار دهید. در ادامه، بخش نوک مثلت را از نیمه تاکرده و روی مابقی خمیر بیندازید. سپس با کمک وردنه، خمیر را قدری فشار داده و درز‌های آن را ببندید.
- مرحله‌ی چهاردهم: در نهایت، روی همه نان‌ها را با کره و شیر رومال کرده یا از زرده تخم‌مرغ و کنجد برای رومال کردن آن‌ها استفاده کنید. سپس آن‌ها را درون فر با دمای ۱۷۵ درجه سانتی‌گراد قرار داده و چند دقیقه پایانی را به گریل اختصاص دهید تا روی نان به‌خوبی طلایی‌رنگ شود.
طرز تهیه نان گاتا به روش‌ها و شکل‌های مختلف
با اینکه با دستور پختی که برایتان شرح دادیم، می‌توانید نان گاتای بسیار خوشمزه‌ای را هم‌اکنون تهیه کنید، تصمیم داریم مقدار بیشتری درباره مراحل رومال کردن، روش‌های پخت و ایجاد شکل‌های مختلف نان گاتا توضیح دهیم. بدین ترتیب همچنان به خواندن ادامه دهید و تا پایان این آموزش همراه ما باشید.
روش‌های رومال کردن خمیر نان گاتا با کره
برای رومال کردن لایه‌های خمیر نان گاتا، علاوه بر اینکه می‌توانید از چاقو و کره ذوب نشده استفاده کنید، دوراه ساده دیگر نیز وجود دارد. در راه اول که ساده‌تر است می‌توانید کره را ذوب کرده و با براش آشپزخانه، کره را به‌راحتی روی تمام سطح خمیر برس‌کشی کنید.
در راه بعدی که به اندکی قدرت دست‌ها نیاز است، خمیر نان گاتا را روی سطح کار پهن کرده و سپس یک قالب بزرگ کره را در یک نیمه از خمیر قرار دهید. در ادامه، خمیر را تاکرده تا نیمه دیگر خمیر، روی قالب کرده بیفتد. سپس با وردنه خمیر را پهن کنید. دوباره خمیر را تاکرده و از وردنه برای پهن کردن خمیر استفاده کنید. در واقع با این کار، قالب کره را به‌کلی در خمیر پخش می‌کنید.
درست‌کردن نان گاتا به شکل‌های مختلف
در دستور تهیه نان گاتا که پیش‌تر بررسی کردیم، خمیر را به‌صورت مثلثی برش زدیم و فرم ساده مربعی مانند شیرینی دانمارکی را به آن دادیم. بااین‌حال شما می‌توانید خمیر نان گاتا را پس از رومال کردن با قالب کره، به فرم گرد و معمول قرص نان نیز دربیاورید. بدین صورت که خمیر را به‌اندازه مناسب یک بشقاب بزرگ، پهن کرده و سپس مواد فیلینگ را در مرکز آن قرار دهید. در ادامه، اطراف خمیر را به سمت مرکز آن جمع کرده و خمیر را به شکل چانه درآورید، به‌گونه‌ای که مواد فیلینگ در وسط خمیر قرار داشته باشد.
از دیگر اشکال محبوب و معروف نان گاتا که در بعضی کشور‌ها رایج‌تر است، می‌توان به فرم رول شده خمیر نان گاتا اشاره کرد که مانند لقمه، مواد فیلینگ را دربرگرفته است. همچنین شما می‌توانید با استفاده از دو قسمت هم‌اندازه و دراز از خمیر نان، شکل بافت، مدل پاپیونی، کروسان و ساده را نیز دربیاورید.
روش‌های پخت نان گاتا
با اینکه نان گاتا در اصل با فر یا تنور نانوایی به فرم ایده‌آل خود پخته و طلایی‌رنگ می‌شود، یک راه دیگر برای آماده‌کردن آن وجود دارد که با استفاده از قابلمه است. البته در این روش روی نان گاتای شما طلایی و براق نخواهد شد، چراکه از گریل استفاده نمی‌کنیم. درهرصورت، همان‌طور که مادربزرگ‌هایمان در گذشته از قابلمه و تنور برای تهیه نان استفاده می‌کردند ما نیز می‌توانیم این کار را بکنیم.
بدین صورت که باید از شعله‌پخش‌کن استفاده کرده و کف قابلمه را با کاغذ روغنی کاور کنید. همچنین حرارت شعله را پیوسته ملایم تنظیم کرده و از دم‌کنی برای محبوس شدن حرارت درون قابلمه استفاده کنید. البته این روش را بیشتر برای فرم ساده و گرد قرص نان پیشنهاد می‌کنیم که کمی از سایز معمولی کوچک‌تر باشد.
نکاتی که هنگام درست‌کردن نان گاتا باید بدانید
با اینکه هرآنچه لازم بود را حین مراحل آماده‌سازی نان گاتا بیان کردیم، برای تکمیل‌شدن این آموزش حرفه‌ای و جامع، تصمیم داریم یکسری نکات ریزودرشت را به همراه مواد جایگزین برای تهیه نان گاتا با شما به اشتراک بگذاریم. لطفا به این نکات توجه کنید:
- به‌منظور طرز تهیه نان گاتا گردویی، فقط کافی است به مواد فیلینگ این نان، گردو خردشده با چاقو یا بلندر را اضافه کنید.
- یادتان باشد برای اضافه‌کردن آرد بایستی طی چند مرحله آن را به ترکیب شیر و تخم‌مرغ اضافه کنید تا در نهایت، خمیر خودش را بگیرد.
- در تهیه نان گاتا ابدا از روغن جامد، روغن مایع یا روغن حیوانی به‌جای کره استفاده نکنید.
- به‌جای شیر معمولی می‌توانید از شیرخشک نیز استفاده کنید.
- به‌جای شکر می‌توانید از پودر قند یا خاک قند نیز استفاده کنید.
- در انتخاب کره‌ای که برای چرب کردن لایه‌های خمیر استفاده می‌شود، دقت کنید. چراکه اگر کره شما مانند کره فرانسوی یا کره معطر مرغوب باشد، در طعم و مزه نهایی نان گاتا بسیار مؤثر بوده و آن را خوشمزه‌تر می‌کند.
- شکر دانه‌ریز یا کاستر را به‌جای شکر معمولی انتخاب کنید؛ چراکه به سبب دانه‌های ریزش، زودتر حل می‌شود.
- علاوه بر آرد سفید می‌توانید از آرد نخودچی یا آرد گندم نیز برای تهیه نان گاتا استفاده کنید.
- پیشنهاد می‌کنیم به‌جای استفاده از نمک معمولی از نمک دریایی استفاده کنید.
- دقت کنید که نباید از جوز هندی به مقدار زیاد استفاده کنید، چراکه بیشتر از ۵ گرم، توهم‌زا بوده و سردرد می‌آورد.
- هنگام کارکردن با آرد داغ‌شده، بسیار مراقب باشید؛ زیرا حرارت بالایی را در خود ذخیره دارد.
- یادتان باشد که کره و آرد، پیش از مخلوط شدن با هم باید ولرم یا خنک باشند.
- یادتان باشد اگر لایه‌های خمیر را که چرب کرده و روی‌هم قرار داده‌اید، فورا به یخچال منتقل نکنید، شروع به پف کردن کرده و حالت لایه‌لایه‌ای خودش را از دست می‌دهد.
نان شیرمال ایرانی یا نان گاتا ارمنی؟
اگر نان شیرمال از نان‌های موردعلاقه شماست، پیشنهاد می‌کنیم نان گاتا را نیز دست‌کم یکبار امتحان کنید. برای این منظور شما می‌توانید باتوجه‌به آموزش کاملی که درباره طرز تهیه نان گاتا کره‌ای و گردویی ارائه داده‌ایم، مواد اولیه موردنیاز برای تهیه آن را از سوپرمارکت تحویل فوری اسنپ سفارش دهید و در زمان کوتاهی درب منزل تحویل بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید