صد‌ها سال پیش که علم پزشکی پیشرفت چندانی نداشت از عسل برای بستن زخم و درمان جراحات عمیق استفاده می‌شد. سومری‌ها حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح این خاصیت را کشف کردند و به نسل‌های بعد از خود انتقال دادند. در بخش‌های مهمی از کشور عسل را اولین انتخاب برای التیام خراش‌های عمیق می‌دانند. امروزه این طبابت به پایتخت نیز رسیده است. افراد زیادی بر روی زخم خود عسل می‌گذارند و به خوددرمانی می‌پردازند. اما به‌راستی عسل می‌تواند التیام بخش زخم‌های ما باشد؟ این پرسشی است که در این مطلب می‌خواهیم به آن پاسخ دهیم.
«خرید اینترنتی عسل از سوپرمارکت»
آشنایی با فواید عسل
عسل از قدیم الایام مورد توجه انسان‌ها بوده و از مهم‌ترین مواد غذایی به‌شمار می‌رود. در کتاب آشتانگا هاریدایا که قدمت ۱۵۰۰ ساله دارد اشاره شده که عسل بر بیماری‌های بسیاری مانند: درمان عفونت‌های داخلی تأثیر مثبت دارد. طب سنتی اسلامی و چینی نیز بهره بسیاری از عسل برده‌اند و در بیشتر ترکیبات خود از آن استفاده می‌کنند. از دید علمی، پزشکان تغذیه توصیه زیادی به حضور داشتن عسل در رژیم روزانه دارند. اما عسل چه فوایدی دارد که انقدر مورد توجه قرار گرفته است؟
- تأثیر بر سلامت قلب و عروق: عسل سبب کاهش کلسترول میشود و از انعقاد خون و تجمع پلاکت جلوگیری می‌کند. عسل به تقویت عضلات قلب کمک می‌کند و با تنظیم فشار خون مانع سکته قلبی میشود.
- بهبود زخم معده: محلول عسل و آب ولرم در درمان زخم معده مؤثر است. زخم معده عموماً توسط باکتری‌ها به وجود می‌آید و خاصیت آنتی‌بیوتیک عسل سبب بهبود آن میشود. عسل می‌تواند با هلیکوباکتر پیلوری که عامل اصلی ایجاد زخم معده است، مقابله کند.
- کمک به درمان سرماخوردگی و آنفولانزا: به‌منظور بهبود سرفه و گلو درد مورد استفاده قرار می‌گیرد. عسل و آویشن ترکیبی معجزه‌آسا در زمان سرماخوردگی است که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد. دلیل این موضوع وجود آنتی‌اکسیدان فراوان در عسل است که مقاومت بدن را بالا می‌برد.
- کمک به درمان التهابات و رفلاکس معده: خاصیت آنتی‌کسیدان عسل سبب شده تا برای رفع رفلاکس معده مناسب باشد. بافت عسل پوششی مناسب بر روی مری می‌سازد و مانع رفلاکس معده میشود.
- رفع آکنه و جوش: خواص ضد التهابی و ضد باکتری عسل اینجا به کار شما می‌آید. کمی عسل بر محل جوش خود بزنید و منتظر معجزه بمانید.
- تقویت سیستم ایمنی در زمان بارداری: عسل سیستم ایمنی بدن را در زمان بارداری تقویت می‌کند. موجب کاهش آلرژی‌های فصلی و درد و همچنین خواب بهتر میشود. محلول شیر و عسل برای خوابی راحت به بانوان آبستن پیشنهاد میشود.
- کمک به درمان دیابت: اگر دچار دیابت هستید و اصرار بر خوردن شیرینی دارید، باید بگوییم که عسل نسبت به سایر شیرینی‌های دیگر، قند کمتری دارد و سطح قند شما را پایین نگه می‌دارد. البته به این معنا نیست که می‌توانید از عسل استفاده کنید. حتماً در این امر با پزشک خود مشورت کنید.
- بهبود بیماری‌های کبدی: عسل باعث پایین آمدن سطح قند خون میشود و باکتری‌های مفید آن برای بهبود بیماری‌های کبدی مفید است.
- التیام زخم و سوختگی: خاصیت شگفت‌انگیز عسل بهبود زخم است. در ادامه مطلب خاصیت درمان زخم و سوختگی به وسیله عسل را به شکل جامع برایتان بازگو می‌کنیم.
آیا عسل می‌تواند در درمان زخم مؤثر باشد؟
با وجود عدم مستندات محکم علمی، اکثر پزشکان تأثیر مثبت عسل بر درمان زخم را تأیید می‌کنند. عسل با چسبندگی و خواص متعددی که دارد سبب التیام زخم میشود.
ph اسیدی موجود در عسل مهم‌ترین عامل التیام بخش زخم است. این اسید، سبب ترشح خون و آزاد شدن اکسیژن می شود. به همین دلیل زخم‌ها به سرعت بهبود پیدا می‌کنند. اسید پی اچ ترکیب پروتئاز‌ها را نیز کاهش می‌دهد تا نقش مهمی در بسته شدن سریع زخم ایفا کند.
همچنین عسل حاوی مقادیر زیادی قند است. گلوکز، ساکارز، فروکتوز که هر سه سبب فرایندی به نام اسمزی می‌شوند. در فرایند اسمزی آب از داخل زخم بیرون کشیده میشود و پوسته جدید، سریع‌تر از همیشه شکل می‌گیرد. این فرایند همچنین به برطرف شدن جای زخم کمک می‌کند و تورم ناشی از ضربه را از بین می‌برد.
باکتری‌ها با ایجاد عفونت و رشد خود از بهبود سریع زخم جلوگیری می‌کنند. قند موجود در عسل باعث جلوگیری از رشد باکتری‌ها و در نتیجه عفونت کمتر زخم خواهد شد. این همان خاصیت آنتی‌بیوتیکی است که از گذشته تا کنون به عسل نسبت می‌دهند.
قند طبیعی موجود در عسل در واقع تأثیر آب از بافت‌های فرسوده است که به نام اسمزی شناخته میشود. اسمزی سبب کاهش تورم شده و با کمک به جریان لنفاوی به بهبود زخم کمک می‌کند. این خاصیت آب را از باکتری‌ها می‌گیرد و با این کار سبب نابودی آن‌ها میشود.
عسل برای بهبود کدام زخم‌ها مناسب است؟
جوش و آکنه: کافی است مقداری عسل بر روی پوست خود بمالید تا تأثیر اعجاب‌انگیز آن را ببینید. عسل درمان جوش و دمل موجب صافی و همچنین نرمی پوست میشود. به این منظور کافی است مقدار کمی عسل را بر روی جوش خود پخش کنید. بیست دقیقه صبر کنید و سپس با آب ولرم بشویید. عسل برای درمان جوش‌هایی که از پوست بیرون‌زده کوچک و بزرگ مناسب است. البته توجه داشته باشید که عسل سبب جلوگیری از به وجود آمدن جوش نمی‌شود و صرفاً از بین برنده آن است.
خراش و بریدگی
هنگامی که بر اثر عوامل خارجی و برخورد با شی نوک تیز پوست شما خراش بر می‌دارد، احتمال عفونی شدن هست و خیلی زود باید به آن رسیدگی شود. اگر مقداری عسل در نزدیکی خود دارید آن را بر روی خراش بگذارید تا جلوی رشد باکتری‌ها گرفته شود و فرایند بهبود خراش و بریدگی زودتر انجام بگیرد. برای این‌کار ابتدا جای زخم را با آب ولرم شسته و پاکیزه کنید. سپس کمی عسل روی یک بانداژ بمالید و بر روی زخم بگذارید و پانسمان کنید. هنگامی که پانسمان دچار تغییر حالت یا نمناک شد، آن را عوض کنید. عموماً ۲۴ ساعت تا یک هفته باید این‌کار را تکرار کنید تا زخم درمان شود.
سوختگی
عسل نمی‌تواند سوختگی عمیق را درمان کند اما برای سوختگی خفیف و متوسط مناسب است. برای این‌کار نیاز است جای سوختگی را تمیز کنید. سپس بر روی بانداژ عسل بمالید و آن را به آرامی روی جای زخم قرار دهید. هر چند وقت یک بار باید پانسمان را عوض کنید. هنگام تعویض اگر با پوست مرده مواجه شدید، آن را تمیز کرده و سپس پانسمان را مجدد انجام دهید. عسل سبب بهبود التهاب، کاهش درد و تسریع روند درمان سوختگی میشود.
خواص عسل برای بیماران تحت عمل جراحی
به جراحان توصیه شده است تا هنگام جراحی و برای التیام محل جراحت از عسل غافل نشوند. بیماران بسیاری خصوصاً آن‌ها که در معرض سزارین قرار گرفته‌اند، با کمک عسل التیام پیدا کرده و روند بهبودی‌شان سریع‌تر طی شده است.
درمان زخم دیابتی
عسل رطوبت کمی دارد. دارای اسید گلوکونیک است که سبب ساختن یک محیط اسیدی میشود. پراکسید هیدروژن دیگر خاصیت عسل است که زخم را در برابر باکتری‌ها مقاوم می‌کند. همه این‌ها سبب شده تا محققان به بیماران دیابتی پیشنهاد دهند تا در صورت بروز جراحت از عسل برای درمان استفاده کنند.
چه نوع عسلی برای درمان زخم بهتر است؟
مسلماً عسل طبیعی بهترین تأثیر را بر درمان زخم می‌گذارد. این نوع عسل دارای قند طبیعی بوده و خاصیت‌های خود را از دست نداده است. موم و گل و بره داخل عسل طبیعی به درمان کمک بیشتری می‌کند. دقت داشته باشید که برای بستن زخم و سوختگی باید از عسل درمانی استفاده کنید. این نوع عسل با مراقبت زیادی بسته‌بندی میشود و آلودگی و میکروب را به خود نمی‌گیرد. استفاده از عسل طبیعی درمانی، ضمن برطرف کردن خطر عفونت سبب بهبود سریع زخم‌ها میشود.
آیا استفاده از عسل برای درمان زخم خطر دارد؟
خطرات استفاده از عسل برای درمان زخم بسیار اندک است. این خطرات را می‌توانیم به دو دسته عکس‌العمل‌های آلرژیک و عدم اطلاع از عمق زخم و سوختگی تقسیم کنیم. از جمله عوارض آلرژیک پس از درمان زخم به واسطه عسل می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- سرگیجه
- تورم شدید
- حالت تهوع
- سوزش زیاد
- تنفس سخت
- استفراغ
عدم اطلاع از عمق زخم و سوختگی
دقت داشته باشید که عدم اطلاع از عمق زخم و خراش و استفاده غیرمجاز از عسل برای درمان می‌تواند خطراتی را داشته باشد و زخم شما را عمیق‌تر کند. پس حتماً قبل از انجام خوددرمانی با پزشک یا پرستار مشورت کنید. اگر تا به حال این کار را انجام نداده‌اید، حتماً از پرستار کمک بگیرید. استفاده از عسل طبیعی درمانی مهم و حیاتی است.
بزرگان درباره درمان زخم با عسل چه می‌گویند؟
برای اطمینان از اینکه استفاده از عسل برای درمان زخم مفید است، بهتر است نگاهی به تحقیقات و گفته‌های افراد مطرح و دانشمندان بزرگ بیندازیم.
ابن سینا در کتاب قانون پزشکی می‌گوید: عسل بر زخم مؤثر است و مرهمی از عسل و آرد برای مداوای زخم‌های چرکین پیشنهاد میشود.
پلین کهین طبیعت‌شناس اعتقاد دارد، مخلوط روغن ماهی و عسل تأثیر سودمندی برای عفونت ناشی از زخم و سوختگی دارد. عسل می‌تواند جلوی خون‌ریزی را بگیرد.
تحقیقاتی در انگلستان مربوط به سال ۱۹۹۲ نشان می‌دهد که استفاده از عسل برای درمان جراحت ناشی از سزارین مؤثر بوده است. به شکلی که بیمار نیازی به بخیه نداشته است.
پژوهشگر روس، زایس اعتقاد دارد، درمان بافت و تورم چرکی توسط عسل برطرف میشود. کافی است جوش و آکنه را بشکافید و مقداری عسل روی آن بریزید. او اعتقاد دارد پس از این کار ظرف ۲۴ ساعت پوست به حالت نرمال خود می‌رسد.
امام کاظم (ع) نیز در باب عسل می‌فرمایند: عسل شفای عاجل و قطعی بیماران است.
دکتر ساعتچی بر خواص آنتی‌بیوتیک عسل تمرکز دارد. ایشان می‌گویند: چندین هزار سال پیش مصریان باستان کشف کردند که عسل می‌تواند جراحت را درمان کند. آن‌ها پماد‌هایی با عسل تولید کردند و آن‌ها برای رفع جراحات سربازان جنگی مورد استفاده قرار دادند. امروزه خواص بیشتری همچون آنتی‌بیوتیک بودن عسل اثبات شده است. به‌طوری که به اعتقاد پزشکان آلمانی اغلب زخم‌های عفونی به واسطه عسل در مدت زمان بسیاری کوتاهی درمان می‌شوند.
سخن پایانی
خواص عسل سال‌ها قبل کشف شد. در آن دوران عسل برای هر جراحت و سوختگی مورد استفاده قرار می‌گرفت. بر اساس اطلاعات امروزی، اتکا به این ماده طبیعی بی‌دلیل نبوده است. عسل یک آنتی‌بیوتیک معجزه‌آسا است که زخم‌ها را به شکل اعجاب‌انگیزی التیام می‌بخشد.
البته در استفاده از عسل برای التیام زخم باید دقت زیادی به خرج داد. بهتر است با متخصصان امر مشورت کنید و عملیات پوشش زخم را به دقت انجام دهید.
دیدگاهتان را بنویسید