تماشای آثار باستانی برای افراد زیادی می‌توانند نشان دهنده قدمت یک سرزمین باشد. ایران به عنوان یکی از کشورهای غنی و با تاریخچه پر فراز و نشیب دارای آثار تاریخی و باستانی مختلفی مانند طاق بستان است.
این اثر تاریخی که در زمان ساسانیان روی کوه‌های کرمانشاه نقش بسته می‌تواند تاریخ را در یک نگاه برای مسافران و کسانی که عازم کرمانشاه هستند به تصویر بکشد.
اگر قصد دارید به این منطقه بروید، یا اینکه برای اولین بار است که با طاق بستان کرمانشاه آشنا شده‌اید، لازم است که درباره این اثر تاریخی و دلیل شکل‌گیری آن اطلاعات کسب کنید.
تاریخچه شکل‌گیری طاق بستان کرمانشاه
هر اثر تاریخی در سال خاصی و به دستور پادشاه یا صاحب ابری در نقطه خاصی از ایران ایجاد شده و روایت خاص خودش را دارد. طاق بستان که به کردی به عنوان تاق‌وه‌سان که از «طاق» یا همان «طاق» و «وه» به معنی «از» و «سان» به معنی «سنگ» تشکیل شده، به عنوان «طاق‌وه‌سان» یا «طاق سنگی» یا «طاقی از سنگ» شناخته می‌شود و در دوران حکومت ساسانیان در ایران بنا شده است.
این اثر هنری سنگی تاریخی در سده سوم میلادی ساخته شده و پادشاهان آن زمان ابتدا نواحی اطراف تخت جمشید برای تراشیدن این سنگ نگاره در نظر گرفته بودند؛ اما در نهایت مسیر جاده ابریشم که محلی سرسبز و آباد بود، برای نمایش قدرت نمایی پادشاهان ساسانی در نظر گرفته شد.
نقش برجسته‌ها و کتیبه‌های طاق بستان
تراش‌هایی که به صورت هنرمندانه‌ای روی سنگ‌های طاق بستان ایجاد شده‌اند نشان دهنده ارزش هنری این بنای تاریخی هستند. از مراسم تاج‌گذاری اردشیر دوم تا نقش برجسته شکار گوزن با تمام جزییات در این سنگ نگاره قابل مشاهده هستند. همچنین، نقش برجسته شکار گراز، نقش برجسته اسب سوار زره‌پوش و نقش برجسته محمد علی میرزا در گوشه دیگری از این اثر هنری – تاریخی قابل مشاهده هستند.
خسرو سوار بر شبدیزی که در این سنگ نگاره به تصویر کشیده شده در کنار زنان نوازنده و لباس‌هایی که بر تن افراد حاضر در این نقاشی سنگی دیده می‌شود، دارای جزئیات کامل هستند. لباس رنگارنگ سوار با نخ‌های زرّین بافته شده و دارای سبک‌های لوزی شکل و تزئین کاملاً هندسی بوده و روی لباس پاروزن‌ها می‌توانید نقش و نگارهای نمایشی را مشاهده کنید.
در صحنه شکار گراز نیز لباسی که به تن شاه است مزین به نقش سیمرغ شده و جامه پادشاهی که بر تخت نشسته، با انواع زردوزی و گل‌اندازها حکاکی شده است. لباس‌ها و جامه‌های ملتزمان و فیل‌سواران نیز با نگاره‌های گیاهی و پرندگان و به صورت دست‌دوزی شده به تصویر کشیده شده، تا قدرت این بنای سنگ سنگی را به بهترین نحو به تصویر بکشد.
طاق‌های دوگانه طاق بستان کرمانشاه
در این بنای تاریخی دو طاق بزرگ و کوچک را می‌توانید مشاهده کنید. در طاق کوچک تصاویر پادشاهانی مانند شاپور دوم و شاپور سوم حجاری شده. کتیبه‌هایی که با خط پهلوی منقوش شده‌اند نیز زبان گویای این اثر تاریخی هستند و حوادث و رویدادهای آن زمان را برای بینندگان روایت می‌کنند.
روی طاق بزرگ می‌توانید حکاکی تاج‌گذاری خسرو پرویز را ببینید. همچنین، سنگ نگارهای از فرشتگان بال‌دار، مجالس شکار گراز و شکار مرغان و ماهیان در مرداب، نقش‌های فیل و اسب و قایق را به همراه شمایل درخت زندگی نیز می‌توانید در این بخش از این اثر هنری سنگی مشاهده کنید.
آسیب‌های وارد به طاق بستان
طاق بستان نیز مانند سایر آثار هنری ایران فراز و نشیب‌های زیادی را از سر گذرانده است. همین موضوع موجب شده که این اثر هنری آسیب‌هایی را تجربه کرده باشد.
برخی از این آسیب‌های این اثر سنگی انسانی بوده و حاکمان دوران قاجار برای ثبت آثار یادگاری خودشان زیر این طاق نسبت به حکاکی روی آن اقدام کرده‌اند. یکی از این حکاکی‌ها تصاویر محمد علی دولتشاه پسر فتحعلی شاه قاجار است. این تصویر به لحاظ جذابیت بصری و… تناسبی با سایر حجاری‌های روی طاق بستان ندارد و تاریخ‌نگاران برای آن ارزشی قائل نشده‌اند.
تغییرات شرایط جوی و رانش زمین نیز موجب شده که این طاق با آسیب‌های طبیعی مانند ترک‌خوردگی و رویش جلبک‌ها مواجه شود. این تغییرات برخی از نقش و نگارهای طاق بستان را تحت تأثیر قرار داده‌اند و مرمت آن را در اولویت باستان شناسان قرار دارد.
بازدید از موزه سنگ طاق بستان
پس از تماشای طاق بستان کرمانشاه می‌توانید گشتی در اطراف این بنا بزنید و از موزه سنگ طاق بستان نیز دیدن کنید. در این موزه آثار سنگی خوش‌تراش و خاصی مانند نیم‌تنه منتسب به خسرو پرویز، اهورامزدا و…. که در دوران ساسانی و پس از آن روی سنگ حکاکی شده‌اند به نمایش گذاشته شده.
نحوه دسترسی به طاق بستان کرمانشاه
برای رفتن به کرمانشاه روش‌های مختلفی وجود دارد. سفر با هواپیما می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌های پیش رویتان باشد و با خرید بلیط پرواز کرمانشاه می‌توانید در کمترین زمان و به آسانی خودتان را به این منطقه برسانید.
پس از آن باید از طرف شهر ۹ کیلومتر به طرف شمال غربی رفته و این اثر هنری را تماشا کنید. تاکسی‌های فرودگاه و تاکسی‌های شهری کرمانشاه برای رسیدن تا این محل همراهی‌تان خواهند کرد.
هزینه و زمان پیشنهادی بازدید از طاق بستان
در تمام روزها از ساعت ۹ صبح تا ۸:۳۰ عصر می‌توانید از این بنای تاریخی دیدن کنید. البته به جز ۹ و ۱۰ محرم، ۲۸ صفر، ۲۱ رمضان، ۲۵ شوال و ۱۴ خرداد که بازدید از طاق بستان ممکن نیست و این مکان تعطیل است. هزینه بازدید را نیز می‌توانید موقع حضور در محل جویا شوید.
مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری و دیدنی نزدیک طاق بستان کرمانشاه
با رزرو هتل در کرمانشاه می‌توانید علاوه بر تماشای طاق بستان به جاذبه‌های دیگری که در نزدیکی آن قرار دارند نیز سری بزنید و از آن‌ها دیدن کنید. امام زاده ابراهیم با این محل ۶۷ متر فاصله دارد و بام کرمانشاه در ۱.۵ کیلومتری آن واقع شده.
پارک کوهستان ۳.۹ کیلومتر، موزه پارینه سنگی زاگرس ۱۰.۲ کیلومتر، موزه مردم شناسی ۱۳.۹ کیلومتر و تکیه معاون الملک ۱۴.۶ کیلومتر با این بنای تاریخی فاصله دارند.
در صورتی که یک برنامه‌ریزی دقیق و منظم داشته باشید می‌توانید از تمام جاذبه‌های این مکان دیدن کرده و سفری خاطره‌انگیز را برای خودتان رقم بزنید.
سخن پایانی
طاق بستان یکی از بناهای تاریخی واقع در غرب ایران است و مسافرانی که هتل و اقامتگاهی در کرمانشاه رزرو کرده‌اند می‌توانند از این مکان نیز دیدن کرده و خودشان را به صرف یک غذای خوشمزه در رستوران‌های اطراف طاق بستان دعوت کنند.
در این مکان کتیبه تاج‌گذاری اردشیر دوم، نقش برجسته شکار گوزن، نقش برجسته شکار گراز، نقش برجسته اسب‌سوار زره‌پوش، نقش برجسته محمد علی میرزا و… به صورت حکاکی شده روی سنگ به تصویر کشیده شده‌اند و می‌توانید تاریخ ایران را در یک نگاه ورق بزنید.
دیدگاهتان را بنویسید