شهر شیراز یکی از تاریخی‌ترین شهرهای ایران است که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. شاهچراغ حرم مطهر احمد بن موسی پسر ارشد امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است. این مکان زیارتی در نزد شیعیان جایگاه ویژه‌ای داشته و بزرگ‌ترین زیارتگاه شهر شیراز محسوب می‌شود. شاهچراغ علاوه بر بعد مذهبی، بنای تاریخی و باشکوهی دارد که از این نظر نیز بسیار مورد توجه بوده‌است و گردشگران زیادی را جذب می‌کند. در این مطلب قصد داریم تا شاهچراغ را به طور کامل معرفی کرده و اطلاعات مربوط به آن را ارائه دهیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
معرفی شاهچراغ شیراز
شاهچراغ در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. پسر ارشد امام موسی کاظم (ع) در این مکان به خاک سپرده شده‌است. ایشان در مسیر حرکت برای رفتن نزد برادر کوچک‌تر خود یعنی امام رضا (ع) به دستور مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز به شهادت رسید و در همان‌جا به خاک سپرده شدند. تاریخ فوت ایشان را در بین سال‌های ۲۰۳ تا ۲۱۸ تخمین می‌زنند.
آرامگاه محمد بن موسی کاظم، دیگر فرزند اما هفتم شیعیان نیز در فاصله چند قدمی شاهچراغ قرار گرفته است که آن را آستان مقدس محمدی می‌گویند. در حقیقت می‌توان گفت دو برادر امام رضا (ع) در این مکان یعنی شاهچراغ آرمیده‌اند. شیعیان پس از حرم امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س)، شاهچراغ شیراز را بزرگ‌ترین مکان زیارتگاهی ایرانی می‌دانند.
تاریخچه شاهچراغ
حرم شاهچراغ در طول تاریخ بارها مرمت و بازسازی شده‌است تا به مکان امروزی با آینه‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌های زیبا رسیده است. شاهچراغ شیراز اولین بار در دوره اتابکان و در قرن ششم هجری قمری بنا شد. شاه عباس صفوی در سال ۹۱۲ هجری قمری این بنا را مرمت کرد اما در سال ۹۹۷ هجری قمری، بر اثر وقوع یک زلزله آسیب زیادی به بنای آن وارد شد.
نادرشاه پس از پیروزی بر افغان‌ها، در سال ۱۱۴۲، دستور به مرمت و بازسازی بنای شاهچراغ داد. اما زلزله‌ای دیگر در سال ۱۲۳۹ مجددا به بنای این زیارتگاه آسیب وارد کرد تا این‌که چندین سال بعد، بار دیگر مرمت شد. بنای شاهچراغ در طول تاریخ بارها آسیب دیده و ترمیم شده‌است، اما آنچه هرگز تغییر نکرد، روحانیت این فضای معنوی و ارزش آن در نزد شیعیان بوده‌است.
حرم شاهچراغ کجاست؟
آرامگاه دو فرزند امام موسی کاظم در شاهچراغ و در شهر شیراز واقع شده‌است که هر ساله افراد زیادی برای به جا آوردن آداب زیارت و همچنین دیدن بنای تاریخی و زیبایی‌های شاهچراغ به این مکان مراجعه می‌کنند.
آدرس: استان فارس، شیراز، خیابان لطفعلی خان زند، خیابان احمدی
لوکیشن: شاهچراغ شیراز
داستان نامگذاری شاهچراغ
احتمالا این سوال هم برای شما پیش آمده باشد که چرا نام این مکان زیارتی را شاهچراغ گذاشته‌اند. کشف مقبره این امامزاده و نامگذاری آن به دوره دیلمیان و امیر عضدوله دیلمی برمی‌گردد. در آن زمان در اطراف قبر حضرت احمد بن موسی خانه‌های متعددی وجود داشت. یک پیرزن هر جمعه نور عجیبی را از پنجره اتاق خود مشاهده می‌کرد تا این‌که نزد امیر عضدوله دیلمی رفته و داستان مشاهده نور را برای او شرح داد.
امیر جمعه شب به خانه پیرزن رفت و از او خواست تا هر زمان که نور را دید، امیر را از خواب بیدار کند. نیمه‌های شب آن پیرزن از پنجره اتاق خود به بیرون نگاه کرد و پس از دیدن نور فریاد زد «شاه چراغ»! از آن زمان قبر فرزند امام موسی کاظم به دستور امیر عضدوله دیلمی کشف شد و با نام شاه چراغ معروف گشت.
بخش‌های مختلف آستان مقدس شاهچراغ
حرم مطهر و آستان مقدس فرزندان امام موسی کاظم در شاهچراغ دارای بخش‌های متعددی است که در ادامه به معرفی آن‌ها پرداخته‌ا‌یم.
ضریح حضرت شاهچراغ
در سال ۱۲۰۶ و در زمان فتحعلی شاه قاجار ضریحی با روکش نقره‌ای بر روی مقبره حضرت احمد بن موسی قرار گرفت. قدمت آینه‌کاری‌های دیوارهای بخش شمالی و جنوبی ضریح، به دوره محمد شاه قاجار باز می‌گردد که بسیار زیبا و چشم‌نواز است. امروزه صندوق خاتم‌کاری زیبایی بر روی حرم مطهر قرار گرفته و ضریح نیز به طور کامل از نقره ساخته شده‌است.
جالب است بدانید که در گذشته‌های بسیار دور، قرآنی به خط کوفی بر روی مقبره وجود داشت که کتابت آن را به امام علی نسبت می‌دهند. بعدها برای نگهداری بهتر از این قرآن خطی نفیس، آن را به موزه پارس منتقل کردند و هم اکنون نیز در این موزه نگهداری می‌شود.
ایوان حرم شاهچراغ
ایوان حرم در ضلع شرقی آن قرارگرفته و سقف آن با چوب ساج، نارنج و افرا ساخته شده‌است. این ایوان در حدود ۳۸ متر طول، ۵ متر عرض و ده ستون با ارتفاع تقریبی ۱۰ متر دارد. در زیر ستون‌ها سنگ‌های مرمر با نقوش زیبا قرار گرفته‌است و رواق‌های این ایوان کاشی‌های بسیار زیبایی دارد.
گلدسته‌ها و گنبد حرم شاهچراغ
در حرم شاهچرغ، دو گلدسته زیبا وجود دارد که بر روی یکی اسماء‌الله و بر روی دیگر نام ائمه اطهار با کاشی‌های بسیار خوش رنگ نقش بسته است. اولین گنبد حرم مطهر هم زمان با ساخته شدن آن در زمان اتابکان ایجاد شد و در طول چند زلزله شیراز تخریب شده و مجددا بازسازی شد. گنبد فعلی در سال ۱۳۳۸ با اسکلت آهنی ایجاد شد و از آن زمان تاکنون کاشی‌های معرق زیبایی با نقوش مختلف بر روی این گنبد قرار گرفته‌است.
صحن مطهر شاهچراغ
دو حرم احمد بن موسی و آستان مقدس محمدی در یک صحن قرار دارند که حرم سید میر محمد در شمال شرقی صحن و حرم شاهچراغ در بخش غربی قرار گرفته‌است. مساحت این صحن در حدود ۱۴ هزار متر مربع بوده و به شکل مستطیل است که یک حوض بزرگ و زیبا در وسط آن قرار گرفته و برای ساخت آن از سنگ‌های بزرگی استفاده شده‌است.
امامزاده سید میر احمد
سید امیر محمد بن موسی، برادر دیگر امام رضا و حضرت احمد بن موسی است که در قسمت شرقی صحن و حرم شاهچراغ قرار گرفته‌است. در گذشته این بقعه صحن مستقلی داشت که با توسعه حرم و صحن شاهچراغ، اکنون مقبره دو برادر در یک صحن قرار دارد و مردم پس از زیارت قبر احمد بن موسی، به زیارت مقبره برادر وی نیز می‌پردازند.
موزه حرم
موزه شاهچراغ با وسعت ۱۷۰۰ متر مربع در بخش جنوبی قرار گرفته‌است. این موزه دارای ۸۰۰۰ قطعه اشیا تاریخی و با ارزش است که در ۲ طبقه جای گرفته‌اند. موزه حرم شاهچراغ اولین بار در سال ۱۳۴۴ افتتاح شد و ساختمان فعلی این موزه نیز در سال ۱۳۷۲ به بهره‌برداری رسید. با بازدید از موزه شاهچراغ، اشیا مختلفی را از دوره‌های تاریخی گذشته مشاهده خواهید کرد.
کتابخانه حرم
در داخل حرم شاهچراغ کتابخانه‌ای با وسعت ۲۵۰۰ متر مربع وجود دارد که در حدود ۱۰۰ هزار نسخه کتاب را در خود جای داده‌است. در این کتابخانه می‌توانید کتب مختلفی را مشاهده کنید و آن‌ها را برای مطالعه به امانت بگیرید. جالب است بدانید که بسیاری از نویسندگان مشهور کتاب‌های خود را به این کتابخانه اهدا کرده‌اند.
نزدیک‌ترین جاذبه‌های گردشگری به شاهچراغ
در اطراف حرم شاهچراغ می‌توانید از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری دیگری نیز دیدن کنید:
- بازار وکیل
- مسجد نصیرالملک
- مسجد عتیق
- خانه تاریخی منطقی‌نژاد
- بقعه سید علاءالدین حسین
- نارنجستان قوام
سفر به شیراز و زیارت شاهچراغ و دیدن بنای تاریخی آن
در این مطلب درباره شاهچراغ شیراز اطلاعات کاملی را ارائه نمودیم. همان‌طور که گفته شد، رفتن به شاچراغ علاوه بر زیارت و زدودن غبار از دل، برای دیدن بنای تاریخی این مکان نیز بسیار جالب خواهد بود. اگر قصد سفر به شیراز را دارید، حتما در برنامه سفر خود، بازدید و زیارت شاهچراغ را نیز جای بدهید.
اگر عازم سفر به شیراز هستید، می‌توانید برای خرید بلیط هواپیما و قطار از طریق اپلیکیشن سرویس بلیت سفر اسنپ، بلیت خود را رزرو کنید. همچنین سرویس اسنپ هتل، امکان رزرو اینترنتی هتل را فراهم کرده است تا بتوانید بدون نگرانی بابت خرید بلیت و یا گشتن به دنبال هتل، از سفر خود لذت ببرید. در طول تمامی سفرها، اسنپ در خدمت شماست!
دیدگاهتان را بنویسید