قم شهر کوچکی است، اما گردشگران و مسافران زیادی در هر سال به آن سر می‌زنند. وجود حرم حضرت معصومه (س) در این شهر، دلیل اصلی محبوب‌بودن آن درمیان گردشگران ایرانی و خارجی است. هرچند مهم‌ترین شاخصه قم اماکن مذهبی آن است، اما مکان‌های دیدنی و گردشگری دیگری هم دارد که به مسافران اجازه می‌دهد هم سفری زیارتی داشته باشند و هم سیاحتی. در ادامه، از مکان‌های دیدنی قم برایتان بیشتر می‌گوییم.
اطلاعات کامل درباره شهر قم
این استان کوچک جمعیتی نزدیک به ۱۰۶۰۰۰۰ نفر دارد و بسیاری از منابع ملی و استانی را در خود جای داده است. وجود برخی از مکان‌های مقدس همانند حرم حضرت معصومه، مراکز علمی مذهبی، تعداد بی‌شماری از آثار فرهنگی و البته تاریخی و موقعیت جغرافیایی خاص باعث شده سالانه گردشگران بسیاری از این استان دیدن کنند.
از نظر موقعیت طبیعی می‌توان گفت این استان در محدوده پارک ملی کویر واقع شده و روستا‌های بسیاری دارد. آب‌وهوای این شهر کوچک بیابانی و نیمه بیابانی است و در برخی از روز‌های سال این آب‌وهوای کویری و بیابانی به آب‌وهوایی سرد و حتی کوهستانی تبدیل می‌شود.
در نظر داشته باشید اقلیم متفاوت این استان باعث شده، شهر قم از نظر پوشش گیاهی و موقعیت‌های کشاورزی نیز با سایر استان‌ها متفاوت باشد. از جمله پوشش‌های گیاهی موجود در این شهر عبارت‌اند از:
- گونه‌های کیلیا
- سودا
- گز
- بادامک
- پسته وحشی
- گیاهانی با کاربرد دارویی و صنعتی
- خارشتر
- گراس
- اشنان
- اسپند
- شیرخشت
- شیرین‌بیان
جاذبه‌های مذهبی و تاریخی قم
۱. حرم حضرت معصومه، محبوب‌ترین مکان دیدنی قم
یکی از اصلی‌ترین و محبوب‌ترین جا‌های دیدنی قم حرم حضرت معصومه است که سالانه پذیرای اقشار و اقوام مختلفی از سراسر ایران خواهد بود. بر اساس تحقیقات به‌دست‌آمده این حرم در واقع دومین جاذبه مهم و البته مذهبی کشور ایران به‌حساب می‌آید. حرم حضرت معصومه محل دفن برخی از افراد سرشناس و تاریخی است همانند:
- پروین اعتصامی
- شهید مطهری
- علامه طباطبائی
- آیت‌الله بهجت
- برخی از شاهان صفوی
- برخی از شاهان قاجار
می‌توان گفت حرم حضرت معصومه تنها یک آرامگاه مذهبی ساده نیست بلکه مدرسه فیضیه این شهر نیز در همین حرم واقع شده است. این آستان مقدس دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که چشم هر بیننده‌ای را به‌سوی خود جذب می‌کند. ویژگی‌های منحصربه‌فرد حرم حضرت معصومه را در زیر ذکر می‌کنیم:
- تزیینات جالب و چشم‌نواز حرم
- آینه‌کاری‌های خاص و ظریف
- وجود موزه‌ای فوق‌العاده در این آستان مقدس
- نمایش نفیس‌ترین و خاص‌ترین قالیچه‌های ابریشمی
- مشاهده قرآن‌های خطی قدیمی
این مکان دیدنی مذهبی که دومین زیارتگاه مهم ایران است در سال ۱۳۱۰ به ثبت ملی رسید. علاوه بر زائران ایرانی سالانه بسیاری از زائران خارجی نیز از این مکان دیدنی بازدید می‌کنند. در نظر داشته باشید حرم حضرت معصومه علاوه بر اینکه جزء جا‌های دیدنی و مذهبی این استان است، یکی از جاذبه‌های تاریخی آن نیز محسوب می‌شود.
اگر دوست دارید شبی را در نزدیکی حرم حضرت معصومه اقامت داشته باشید با کمک سرویس رزرو آنلاین هتل اسنپ می‌توانید یکی از اقامتگاه‌های این شهر را برای خود یا عزیزانتان رزرو کنید و شبی به‌یادماندنی را در این شهر مذهبی و عارفانه سپری کنید.
۲. موزه آستان قدس حرم حضرت معصومه
موزه واقع در حرم، از موزه‌های قدیمی کشور است و در آن آثار مختلفی به‌نمایش درآمده است. از جمله این آثار باید به پارچه‌های دست‌بافی اشاره کنیم که برای مقبره حضرت معصومه بافته و تزیین شده‌اند.
نقاشی‌های ارزشمندی از دوران صفویه و قاجار هم در این موزه به‌نمایش درآمده‌اند. در مجموعه سکه هم می‌توانید شاهد سکه‌های طلا، نقره و مس از دوران‌های تاریخی گوناگون باشید. این سکه‌ها متعلق به دوره‌های ساسانی، اشکانی، ایلخانی و سلجوقی‌اند.
تابلوها، اشیا و قالی‌هایی دستباف و قدیمی مربوط به دوره‌هایی مانند صفوی هم در موزه آستان حضرت معصومه موجود است.
آدرس: حرم حضرت معصومه
۳. بازارهای قدیمی و تاریخی شهر قم
با توجه به اینکه سالانه زائران و مسافران زیادی از این شهر دیدن می‌کنند، باید مراکز خرید و بازارهای خاصی نیز در این شهر برای برآورده کردن نیاز‌های مسافران وجود داشته باشد. علاوه بر مراکز خرید، مجتمع‌های خرید نوین و پاساژ‌های تازه‌کار این شهر، ۲ بازار قدیمی و خاص نیز در این استان وجود دارند.
این ۲ بازار در واقع تنها محلی برای خرید و فروش نیستند بلکه به‌عنوان جا‌های دیدنی قم قابل بازدید خواهند بود و از محل‌های شلوغ این شهر به‌حساب می‌آیند. در این بخش این ۲ بازار معروف و محبوب را به طور خلاصه به شما معرفی می‌کنیم.
بازار قدیم قم از زیباترین بازارهای قدیمی کشور
معماری خاص این بازار قدیمی باعث شده گردشگران بسیاری به این محل سر بزنند. در ضمن پوشش گنبدی این بازار باعث شده دریچه‌هایی برای تهویه هوا و نور رسانی کافی به بازار ایجاد شود. از آنجایی که تابستان‌های این شهر بسیار گرم و زمستان‌های آن بسیار سرد است، بازار قدیمی این استان به‌صورت سرپوشیده و مسقف ساخته شده است تا از گرما و سرمای سخت و شدید در امان باشد.
- دارای چهارسوق
- تیمچه
- دارای سرا
- راسته
- ساخته شده از مصالحی مانند خشت، آجر، گل و سنگ
- مربوط به دوره صفوی و قاجاری
تیمچه بازار قم دارای تزیینات خاص
با مراجعه به این بازار، بدون شک مجذوب هنر معماری و ویژگی‌های خاص آن می‌شوید. این تیمچه نیز بخشی از بازار قدیم همین استان محسوب می‌شود که بیشتر با تجارت فرش درگیر است.
- دارای ۲۰ حجره در طبقه پایین
- دارای ۱۲ غرفه در طبقه بالا
- نمایش آثار هنری خاص
- مشاهده هنر گچ‌بری
- مشاهده هنر مقرنس
- گنبد عرق‌چینی
- گنبدی با زیر ساخت شمسه‌کاری
۴. مساجد پرطرفدار شهر قم
باتوجه‌به اینکه شهر قم از استان‌های مذهبی و اسلامی کشور ایران به‌حساب می‌آید و سالانه زائران بسیاری را در خود جای می‌دهد، مساجد زیادی در این شهر قرار دارند که بهترین معماری‌ها و ویژگی‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. برای جابه‌جایی درون این شهر و دسترسی آسان به این اماکن می‌توانید از سرویس درخواست خودروی اسنپ کمک بگیرید تا در مدتی کوتاه از تمام مراکز دیدنی این شهر بازدید کرده باشید. در این بخش ۲ مورد از اصلی‌ترین مساجد این شهر را به شما معرفی می‌کنیم.
مسجد جمکران، پربازدیدترین مسجد استان قم
مسجد جمکران نیز یکی دیگر از جا‌های دیدنی قم است که در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد. در نظر داشته باشید این مسجد پر طرفدار در بیرون این شهر واقع شده و در جاده کاشان است. سابقه تاریخی و ساخت این مسجد باعث شده بسیاری از افراد در شب‌های سه‌شنبه و چهارشنبه از این مسجد دیدن کنند.
تزیینات منحصربه‌فرد این مسجد باعث جذب افراد به مسجد جمکران شد، ناگفته نماند این تزیینات به دوره قاجار برمی‌گردد. البته که بسیاری از اساتید هنرمند نیز به تکمیل زیبایی‌ها و جذابیت‌های این مسجد مشغول شدند. در زیر چند مورد از تزیینات خاص مسجد جمکران را ذکر می‌کنیم.
- کاشی‌کاری‌های خاص
- خشتی هفت‌رنگ
- نقوش اسلیمی
- استفاده از آب طلا و رنگ لاجوردی در نقوش
- کتیبه‌های کاشی‌های خشتی
- کاشی‌های مزین شده به سوره جمعه
- محراب‌های خاص
- پوشش مقرنس گچی
- لچکی‌های کاشی‌کاری شده
- کتیبه‌های مزین شده به خط ثلث
مسجد جامع قم، باقی‌مانده از گذشته تاریخی این شهر
یکی از جا‌های دیدنی این استان که نظر گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است، مسجد جامع قم نام دارد. بخش‌هایی از این مسجد در دوره قاجار ساخته شده و البته منابع موثقی از مؤسس این مسجد خاص در دسترس نیست. کاشی‌کاری‌های این مسجد جذابیت آن را دوچندان کرده، همچنین این مسجد با ازاره سنگی مزین شده است.
جا‌های دیدنی و طبیعی شهر قم
علاوه بر مکان‌های مذهبی و اسلامی این شهر، می‌توان به برخی از مکان‌های طبیعی این شهر نیز به‌عنوان جا‌های دیدنی قم اشاره کرد. معروف‌ترین مکان طبیعی و دیدنی این استان حوض سلطان است که در ادامه به طور مفصل آن را معرفی خواهیم کرد.
۱. دریاچه نمک حوض سلطان، از شگفتی‌های باورنکردنی استان قم
یکی از زیباترین مکان‌های دیدنی این شهر، دریاچه نمک طبیعی آن است که در دل کویر قرار دارد و بخش انتهایی بسیاری از رود‌ها محسوب می‌شود. از آنجایی که این رود‌ها از شوره‌زار‌ها می‌گذرند و به این دریاچه می‌ریزند، دریاچه نمک ایجاد شده است.
این دریاچه زیبا در شمال شهر قرار دارد و در بخش‌های کم‌عمق آن می‌توان قدم زد و لذت برد. غلظت نمک این دریاچه بسیار زیاد است و باعث ایجاد اشکال خاصی در این دریاچه شده و همین امر سبب جذب نظر گردشگران بسیاری می‌شود.
مشاهده موقعیت دریاچه نمک حوض سلطان روی نقشه
۲. پارک ملی کویر بزرگ‌ترین منطقه حفاظت‌شده ایران
این پارک خاص و بزرگ شاید تنها ماسه و شن باشد و تا جایی که چشم کار می‌کند کویر دیده شود ولی گونه‌های مهم جانوری در این کویر بزرگ زندگی می‌کنند. افرادی که به کویرگردی علاقه دارند می‌توانند از این پارک ملی دیدن کنند. گونه‌های جانوری حاضر در این پارک ملی عبارت هستند از:
- پلنگ
- کاراکال
- آهو صحرایی
- روباه شنی
مشاهده موقعیت پارک ملی کویر روی نقشه
۳. گنبد نمکی قم
یکی دیگر از مکان‌های طبیعی و جا‌های دیدنی قم گنبد نمکی آن است که در واقع با نمک مزین شده و در ۲۰ کیلومتری این شهر قرار دارد. بلور‌های نمک این گنبد از دور می‌درخشند و باعث جذابیت بیشتر این محیط شده است. ترکیب نمک و خاک رس بسیار جالب و دیدنی خواهد بود.
مشاهده موقعیت گنبد نمکی قم روی نقشه
۴. کوه خضر نبی، محلی برای سیاحت و زیارت
از جمله جالب‌ترین موضوعات مربوط به کوه خضر نبی ارتفاع ۱۰۰۰متری آن است که حضرت خضر نبی در این کوه خداوند را عبادت می‌کرد. در بالای این کوه مسجد قرار دارد که برای دسترسی به این مسجد باید با پای پیاده تا بالای کوه بروید. در نظر داشته باشید شیب این کوه تند است و بالارفتن از آن کار راحتی نخواهد بود.
مشاهد موقعیت کوه خضر نبی روی نقشه
۵. تنگه قاهان
در روستای قاهان که در نزدیکی قم وجود دارد، تنگه باصفایی دیده می‌شود. این تنگه مسیر عبور آبی نسبتاً زیاد و در جریان است. با سفر به قم می‌توانید سری به قاهان بزنید و بعد از بازدید از روستا به‌سمت تنگه بروید. هوای حوالی تنگه قاهان بسیار خوشایند و خنک است.
مشاهده موقعیت تنگه قاهان روی نقشه
۶. پلنگ‌دره
شاید فکر کنید که امکان بازدید از طبیعتی سرسبز در قم وجود ندارد. باید بگوییم که تاحد زیادی درست می‌گویید، اما پلنگ‌دره در حوالی این شهر از معدود نقاط سرسبز این خطه است. پلنگ دره که روزگاری اقلیمی مناسب زندگی پلنگ‌های ایرانی بوده، امروز دیگر فقط طبیعتی خالی از حیوان دارد، اما همچنان زیبا است. در فصل بهار، دشت پلنگ‌دره سبز می‌شود و شقایق‌های زیبا و ریواس‌ها در آن می‌رویند. اگر در فصل خوش بهار به قم می‌روید، بازدید از پلنگ‌دره هم می‌تواند برنامه جذابی باشد.
مشاهده موقعیت پلنگ‌دره روی نقشه
۷. روستای ونان
ونان روستای واقعاً زیبایی است. در سفرتان به قم می‌توانید به آنجا بروید و از طبیعتش لذت ببرید. باغ‌های میوه و درختان سربه‌فلک‌کشیده قدیمی در روستای ونان از جاذبه‌هایش هستند. این روستا آب‌وهوایی کوهستانی دارد و خوراکی‌های خوشمزه‌ای مانند گردو در آن فراوان است. سبزی‌های محلی روستا هم خوشمزه‌اند و اگر در سفرتان، امکان تهیه سبزی داشته باشید، می‌توانید با آن‌ها آش خوشمزه‌ای به‌نام آش گندله را یاد بگیرید، آماده و امتحان کنید.
مشاهده موقعیت روستای ونان روی نقشه
۸. خلجستان
در حوالی قم، منطقه خوش‌آب‌وهوای خلجستان قرار دارد. این منطقه سرسبز است و در نزدیکی روستای دستجرد قرار دارد. برای طبیعت‌گردی و آشنایی با معدود نقاط سرسبز قم، خلجستان گزینه خوبی خواهد بود. اگر سر راهتان در بازدید از خلجستان به دستجرد سر زدید، یادتان باشد که درخت ۱۵۰۰ ساله واقع در آن را هم ببینید.
مشاهده موقعیت روستای خلجستان روی نقشه
۹. غار وشنوه
در نزدیکی قم، غار وشنوه در کوهستان اردهال قرار دارد. از شیارهای کوه، مقداری آب در آن جمع می‌شود. آب چشمه‌ها روانه این غار می‌شود و در آن جریان پیدا می‌کند. در مسیر سرزدن به این غار می‌توانید به روستایی با همین نام هم سر بزنید. این روستا بسیار بکر و زیبا است. اگر قصد دارید که به غار وشنوه و بعد روستای آن بروید، بهتر است که فصل بهار یا تابستان را انتخاب کنید.
مشاهده موقعیت غار وشنوه روی نقشه
جا‌های دیدنی و تاریخی شهر قم
در میان بافت شهری و جدید این استان هنوز برخی از جا‌های دیدنی قم وجود دارند که بافت قدیمی و تاریخی خود را حفظ کرده‌اند. در این بخش قصد داریم برخی از این مکان‌های تاریخی را به طور خلاصه نام ببریم و برخی از معروف‌ترین و پربازدیدترین جا‌های دیدنی تاریخی را به طور مفصل به شما معرفی کنیم.
- مقبره‌های گنبد سبز
- حمام حاج عسگرخان
- کاروانسرای دیرگچین
- کاروانسرای دلاک
- قلعه قمرود
- حمام عشقعلی
- خانه تاریخی زند
- کاروانسرای حوض سلطان
- کاروانسرای پاسنگان
- کاروانسرای منظریه
- محوطه باستانی قلی درویش
۱. بیت تاریخی زیستگاه امام خمینی در قم
همان‌طور که می‌دانید امام خمینی در دوران زندگی خود در شهر قم ساکن بودند و چندین خانه در این شهر خریداری یا اجاره کردند که آخرین خانه این امام راحل همین بیت تاریخی در محله یخچال قاضی است. امام خمینی روز‌های آخر عمر خود را در این خانه سپری کردند، از این‌رو این خانه یکی از آثار تاریخی این استان به حساب می‌آید.
۲. خانه یزدان پناه، رستورانی در دل موزه
یکی دیگر از بنا‌ها و خانه‌های تاریخی و قدیمی این استان خانه یزدان‌پناه است که قدمت آن ۱۲۰ سال محاسبه شده و به دوره قاجار و پهلوی برمی‌گردد. نورگیری این خانه به شکلی طراحی شده که در فواصل مختلف سال متغیر خواهد بود. این خانه تا چندی پیش جزء مناطق مسکونی بود، سپس در آن موزه صنایع‌دستی احداث شد و در حال حاضر به‌عنوان یک رستوران سنتی فعالیت دارد.
- دارای ۱۰ اتاق
- بخش اندرونی
- راهرو‌های پر پیچ‌وخم
آدرس: خیابان ۱۹ دی، کوچه ۱۱
۳. کاروانسرای دیر گچین
قدمت این کاروانسرا در حدود ۲هزار سال بوده و در زمان اردشیر ساسانی ساخته شده است. در دوران‌های مختلف تاریخی مانند صفویان، این کاروانسرا مرمت هم شده و وجود نشانه‌هایی مانند ساختار طاق ضربی، گنبدها و برج‌های نگهبانی‌اش که حالتی نیم‌بیضی دارند، راهنمای باستان‌شناسان در برآورد تاریخ و قدمتش بوده‌اند. این کاروانسرا در مسیر قم، ساوه و ورامین قرار دارد. برای همین هم هست که ارزش بالایی داشته و از نقطه‌نظر پیوندزدن راه‌ها در گذشته پراهمیت بوده است.
آدرس: کیلومتر ۷۰ اتوبان قم ـ گرمسار، روستای علی‌آباد
۴. مقبره باغ گنبد سبز
اگر از دیدن مکان‌های تاریخی لذت می‌برید، در سفرتان به قم به مقبره باغ گنبد سبز هم سر بزنید. این مجموعه شامل چند مقبره است که بسیار قدیمی‌اند. قدمت این مقبره‌ها به قرن هشتم قمری بازمی‌گردد. کسانی که در این مقبره‌ها دفن شده‌اند، از اعراب اشعری‌اند. ظاهراً این افراد نقش مهمی در توسعه و گسترش قم داشته‌اند. معماری منحصربه‌فرد و ارزش تاریخی این مقبره و کتیبه‌هایش برای دوستداران تاریخ جذاب خواهد بود.
آدرس: شهر قم، خیابان انقلاب، جنب گلزار شهدا
۵. خانه ملاصدرا قم
این خانه قدیمی نیز از دیگر جا‌های دیدنی قم به‌حساب می‌آید که در زمان صفویه ساخته شد و در بافت قدیمی روستای کهک واقع شده است. فضای دلنشین این خانه به شما آرامش می‌دهد و باعث پرواز روحتان می‌شود.
- ساخته شده از مصالحی مانند گل، گچ، خشت خام، تیر‌های چوبی
- سقف گنبدی شکل
- دارای گچ‌بری‌های ساده
- شیشه‌های رنگ
اوقات خوشی را در قم سپری کنید
اکنون که با جا‌های دیدنی قم و همچنین مکان‌های تاریخی، سیاحتی و زیارتی این شهر آشنا شدید می‌توانید از طریق سرویس بلیت سفر اسنپ برای سفر به این استان اقدام کنید و خیلی راحت تاریخ سفر خود را بدون معطلی در نظر بگیرید. برای برنامه‌ریزی یک سفر هیجان‌انگیز و عارفانه به این استان لازم نیست به آژانس‌های مسافرتی مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید