تصور کنید در یک هواپیما نشستهاید و به خواب عمیقی فرورفتهاید یا در حال فیلم دیدن و آهنگ گوشدادن هستید و در حال لذت بردن در پروازتان به سر میبرید و ناگهان نوری از هواپیما رد شده و صدای مهیبی به گوش میرسد. بیشک شما و دیگر سرنشینان نگران خواهید شد و بعضیها هم گمان میکنند جانشان در خطر افتاده است. این صدا و نور نشانه برخورد صاعقه به هواپیما است که بسیار هم رایج و طبیعی است، در این مطلب همه چیز راجع به برخورد صاعقه به هواپیما را مورد بررسی قرار میدهیم، پس با ما همراه باشد.
برخورد صاعقه به هواپیما
هر پرواز سالانه یکبار مورد هدف صاعقه قرار میگیرد. هنگام برخورد صاعقه با هواپیما و به گوش رسیدن صدای مهیب ناشی از این برخورد، مسافران گمان میکنند که این صدای آتشگرفتن یا ازکارافتادن یکبخشی از هواپیما است.
بعد از برخورد صاعقه با هواپیما در سال ۱۹۶۷ و آتشگرفتن فجیع این هواپیما، پژوهشهای زیادی درباره این که بعد از برخورد صاعقه به هواپیما چه اتفاقی میافتد، صورت گرفت. در نتیجه کارکردهای بیشتری در خصوص محافظت از هواپیما ایجاد شد و هواپیماها از تستهای گوناگونی عبور کردند تا سطح ایمنی آنها در شرایط جدی و نامناسب چک شود.
هنگام برخورد صاعقه چه اتفاقی میافتد؟
هنگام برخورد صاعقه شما صدا و نور را خواهید دید و اقدامات مهم انجام خواهد شد. هنگامی که هواپیما از میان ابرهای حاوی الکتریسیته عبور میکنند صاعقه از دماغه یا نوک بال هواپیما وارد بدنه هواپیما میشود و از دم آن خارج خواهد شد. بدنه اکثر هواپیماها از جنس آلومینیوم بوده و این جنس مناسب رسانای الکتریسیته است و این الکتریسیته در خارج از هواپیما و در بدنه خارجی هواپیما باقی خواهد ماند و مشکلی در پرواز و داخل هواپیما ایجاد نخواهد کرد. هواپیماهای جدید هم که از مواد فوق پیشرفته کامپوزیت ساخته شدهاند، بسیار بهتر هستند و تأثیر چشمگیرتری در دفع الکتریسیته نسبت به آلومینیوم دارند.
مهندس پرواز که مسئول تجهیزات داخل هواپیما است مطمئن میشود که برق ناشی از صاعقه روی دستگاههای داخلی اثر نگذارد و وارد سیمها و دستگاههای اساسی نشود، پس مهندس پرواز با دستگاههای فشار که با فشار برق مقابله میکنند، از تأثیرات مخرب برق روی این سیمها و تجهیزات جلوگیری به عمل میآورد. هر برقی که برای پرواز مفید است، توسط اداره هوانوردی و فدرال و نهادهای مشابه تأیید میشود.
آسیبپذیرترین بخش هواپیما در مقابل صاعقه کدام بخش است؟
خطرناکترین بخش هواپیما در مقابل صاعقه، سیستم سوخت هواپیما بوده چرا که سیستم سوخت حتی با یک جرقه کوچک هم مستعد آتشسوزی و اتفاقات ناگوار است. حالا که کارشناسان متوجه شدهاند آسیبپذیرترین بخش هواپیما در مقابل صاعقه سیستم سوخت است، پس باید آزمایشهای کافی صورت بگیرد که کارشناسان اطمینان حاصل کنند که صاعقه به هیچ قسمتی از سیستم سوخت آسیبی وارد نخواهد کرد. قسمت بعدی آسیبپذیر هواپیما آنتن راداری هواپیما بوده که از جنس پلاستیک است.
اقدامات مهم برای مقابله با صاعقه
یکی از اقداماتی که برای محافظت از سیستم سوخت انجام میدهند، ضخیمسازی دیواره این سیستم است که جلوی سوختگی، مقاومت کند و همینطور اتصالات ساختاری هم جوری باشد که جلوی جرقهها را بگیرد و آنها را دفع کند.
کلاهکهای پرکننده سوخت و تمام دریچههای متناهی به سیستم سوخت و سرپوشهای سوخت و هر بخشی از هواپیما که به سیستم سوخت مرتبط است حتما باید ضد صاعقه باشد و آزمایشهای مربوطه روی این سیستمها انجام شود. فرمول جدید سوختها که بخار انفجاری آنها بهشدت کاهش پیدا کرده است هم جایگزین سوختهای معمولی شده است و امروزه این نوع سوخت بسیار زیاد شده و میتواند خطرات ناشی از صاعقه و حادثهآفرین شدن را کاهش دهد.
برای محافظت از رادارهای هواپیما که دومین قسمت آسیبپذیر هستند، اقداماتی انجام میشود. رادار برای اینکه بهدرستی عمل کند و بتواند وظیفهاش را بهخوبی انجام دهد نیاز به پوششی دارد که رسانا نباشد. نوارهای منحرفکننده صاعقه که در پوشش رادارها قرار دارد بهخوبی از این رادارها محافظت میکنند. این نوارهای صاعقه گیر بهخوبی عمل کرده و صاعقهای که ممکن است به رادار برخورد کند را دفع میکند.
شرایط جوی نامناسب
در شرایط جوی نامناسب این وظیفه خلبان است که هواپیما را کنترل کرده و سالم به مقصد یا نزدیکترین فرودگاه برساند. طوفانهای شدید، بارانهای شدید و صاعقههای وحشتناک، همه میتوانند جان مسافران را به خطر بیندازد. در این شرایط هواپیماهای شخصی باید سعی کنند از مسیرهای طوفانی وارد نشوند و از آنها منحرف شوند. تکانهایی که به کابین وارد میشود در این شرایط میتواند تمام حواس و تمرکز خلبان را بر همزده و همینطور به تجهیزات خسارتهای بسیاری وارد کند و موجب رعب و وحشت سر نشینان شود.
اداره هوانوردی فدرال آمریکا یک مجموعه ضوابط و قوانینی برای محافظت از بدنه هواپیما و سیستمهای داخلی هواپیما ایجاد کرده است که با رعایت آنها میتوان به یک سطحی از ایمنی در شرایط جوی نامناسب رسید. جنس هواپیماهای سنتی که از آلومینیوم است در برابر صاعقه آسیب کمتری میبیند و بیشتر خسارتها و آسیبها به این هواپیماها از طرف صاعقه، مربوط به پروانه و چراغ و نوک بال است که خسارتهای جزئی و اندکی هستند.
اما شایانذکر است که بگوییم خلبانهای هواپیماهای مسافربری که از جنس کامپوزیت هستند، نزدیک طوفانها نروند؛ چون این طوفانها ممکن است بار الکترونیکی کافی برای آسیبهای جدی به بدنه این هواپیماها را داشته باشند. آزمایشها و تحقیقات نشاندهنده این بوده که کامپوزیتهایی که بهاندازه کافی ایمنی و حفاظت ندارند، ممکن است دربرگیرنده بار الکترونیکی صاعقه خواهند بود.
صنعت هواپیمایی تمام آزمایشها را با حساسیت و احتیاط دنبال کرده تا مسافران در شرایط صاعقه تحت هیچگونه فشار و خطری قرار نگیرند. هواپیما سازان بهقدری هواپیما را سفت و محکم ساختهاند که بهخوبی میتواند در مقابل آتشسوزی و خطرات ناشی از صاعقه مقاومت به خرج دهد.
جای نگرانی نیست!!!
کارشناسان معتقدند که کادر پرواز و سرنشینان در این شرایط هیچ نیازی به نگرانی ندارند و باید آرامش خودشان را حفظ کنند. شما در شرایط برخورد صاعقه با هواپیمایتان چیزی حس نخواهید کرد؛ فقط ممکن است بخشی که با صاعقه برخورد داشته، کمی از بین برود که باز هم خطرساز نیست، پس نیازی به نگرانی نیست و از پروازتان لذت ببرید. شما چه تجربهای دراینخصوص داشته و چه اطلاعات دیگری دارید؟ این اطلاعات را با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید. در پایان برای رزرو پرواز از بهترین ایرلاینها میتوانید از طریق سرویس بلیت سفر اسنپ اقدام کنید.
دیدگاهتان را بنویسید