خانه لاری ها و معماری سنتی آن

خانه لاری ها

عمارت‌های تاریخی و سنتی که جزو اماکن اصلی برای بازدید گردشگران به حساب می‌آیند را می‌توانید در گوشه و کنار شهر یزد ببینید. خانه لاری‌ها نیز در شهر یزد واقع شده و می‌توانیم آن را یکی از جاذبه‌های دیدنی در این منطقه بدانیم. این مکان را با نام موزه‌ی اسناد تاریخی هم می‌شناسند و در محله‌ای تاریخی به نام فهادان واقع شده که دارای بناهای سنتی و قدیمی است. اصلی‌ترین ویژگی این ساختمان‌، جلوه‌ی زیبایی است که معماری و تزئیناتش داشته و باعث شده تا به یک مکان دیدنی در یزد تبدیل شود. در این مطلب می‌خواهیم سری به خانه لاری ها بزنیم و با تاریخچه، امکانات و ویژگی‌های آن بیشتر آشنا شویم.

معرفی خانه‌ی لاری‌ها

این عمارت تاریخی و زیبا با قدمتی چند هزار ساله ویژگی‌ معماری خانه‌های یزد را در خود جای داده و با ورود به آن کاملا سبک خانه‌های قدیمی را خواهید دید. خانه لاری ها، مساحت ۱۷۰۰ متری با زیر بنای ۱۲۰ متری را به خود اختصاص داده و نزدیک به ۳ حیاط و ۶ باب خانه با سبک و سیاق سنتی در آن دیده می‌شود. تعداد زیاد اسناد تاریخی در نقاط مختلف این خانه، آن را به مکانی مناسب برای بازدید گردشگران تبدیل کرده‌است. خانه‌ لاری ها در سال ۱۳۷۵ در میان فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

Snapp-Domestic-Flight

تاریخچه خانه لاری ها

در سال ۱۲۸۶ هجری قمری بود که با شروع سلطنت قاجار، خانه‌ لاری ‌ها در شهر یزد تاسیس شد. اولین مالک این بنا، حاج محمد ابراهیم لاری و بنیان گذار آن فردی به نام حاج غلامحسین ملازینل بود. نسل‌های مختلف خاندان لاری در این خانه بزرگ شدند و پس از مدتی کاربری آن تغییر کرد. البته تا اواخر دوران حکومت رضا شاه پهلوی هم جزو خانه‌های اشرافی به حساب می‌آمد. مدتی هم نعمت اللهی درون آن زندگی می‌کرد.

در سال ۱۳۶۳ بوده که این بنا به منظور ایجاد یک مکان تاریخی خریداری و در نهایت با مرمت و باسازی به بنایی که امروز می‌بینید، تبدیل شد. این بنا اکنون متعلق به سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی بوده و در سال ۱۳۸۵ نیز بخش‌هایی از آن برای مصارف اداری و موزه مورد استفاده قرار گرفت.

قسمت‌های مختلف خانه لاری‌ها

قسمت های مختلف خانه لاری ها

خانه لاری ‌ها همانند دیگر بناهای قدیمی یزد دارای دو قسمت بیرونی و درونی است. حیاط این بنا در قسمت مرکزی قرار داشته و بقیه اتاق‌ها دور تا دور آن ساخته شده‌اند. تعدادی از این اتاق‌های شمالی در زمستان و تعدادی نیز اتاق‌های جنوبی بودند که در فصل تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفتند و می‌توانیم بگوییم در هر فصل سال ییلاق و قشلاقی در فضای داخلی خانه انجام می‌شد.

برای ورود به داخل خانه باید از درب ورودی عبور کنید که از دو کوبه یکی برای خانم‌ها و دیگری برای آقایان تشکیل شده‌بود. پس از آن نیز هشتی قرار گرفته که یک فضای سرپوشیده با سقف طاقی بوده و در حدفاصل بین دو حیاط خانه است.

این خانه ۳ حیاط دارد که اصلی‌ترین آن شبیه به یک مستطیل بوده و در قسمت میانی آن حوضی به همین شکل قرار گرفته‌است. دقیقا روی حوض یک تخت وجود دارد که در زیر سایه‌بان درخت واقع شده و اهالی منزل در اوقات فراغت خود روی آن می‌نشستند. حیاط دوم نسبت به اول زیبایی‌های کمتری داشته و حیاط سوم اکنون به یک خرابه تبدیل شده‌است.

در این خانه نزدیک به ۲۲ اتاق را خواهید دید که با تزئیناتی زیبا با استفاده از سنگ‌های مشبک‌کاری شده تزئین شده‌اند و روی آن‌ها گچ‌بری‌هایی به رنگ بنفش قرار گرفته‌است. سقف تمام اتاق‌ها به صورت مسطح بوده، از چوب ساخته شده‌ و شامل تزئینات شبیه به گچ‌کاری از نوع توفال است. روی این دیوارها نقش و نگارهایی نیز قرار گرفته که به شکل گل و بوته هستند و زیبایی آن را چند برابر کرده‌اند.

یکی از اتاق‌های خانه لاری ها با نام پنج دری شناخته می‌شود که نسبت به بقیه تماشایی‌تر بوده و جزو زیباترین اتاق‌ها در این خانه است. به طور کلی در اتاق‌های سه دری، بچه‌ها و در اتاق‌های پنج دری بزرگترها زندگی می‌کردند.

یکی دیگر از جذابیت خانه‌ لاری ها ایوان بزرگی است که در قسمت جنوبی آن قرار گرفته‌است. این ایوان در روزهای تابستان همانند مکانی برای گذراندن زمان بود. در اطراف آن، اتاق و گوشواره‌هایی قرار گرفته، همچنین بادگیری بلند نیز در پشت آن وجود دارد.

ایوان کوچک و با طراحی ساده هم در قسمت جنوبی این منطقه قرار گرفته و روبه‌روی آن اتاق پنج دری دیده می‌شود و در کنارش می‌توانید اتاق هفت دری را هم ببینید.

یک اتاق دیگر هم در خانه لاری ها وجود دارد که با نام اتاق آینه شناخته شده و معمولا برای برگزاری مراسمات مختلف، جشن، عقد و … از آن استفاده می‌‌شد. در داخل این اتاق آینه‌کاری و گچ‌بری‌های زیبایی هم دیده می‌شود که باعث شده جذابیت‌های آن چند برابر شود. همچنین تصاویر روی دیوار نیز به زیبایی اتاق اضافه کرده است.

روی بام ساختمان اصلی این خانه یک ایوان بلند یا بادگیر هم دیده می‌شود که دهانه‌ی وسیعی داشته و باعث می‌شود تا باد به درون حیاط و فضای داخلی خانه وارد شود. حوضی که در حیاط قرار گرفته همیشه پر از آب بوده و این باد با برخورد به آن، بازتابی شبیه به کولر را ایجاد می‌کند.

سرداب اصلی در عمق ۶ متری و در سمت ایوان و بادگیر قرار گرفته و برای رفتن به این منطقه باید حتما نزدیک به ۴۰ پله از حیاط اصلی پایین‌تر بروید. سقف این سر در شبیه به یک طاق تویزه بوده و می‌توانید دو شمسه رنگی را در آن ببینید. به جز این، یک سرداب دیگر هم در خانه لاری ها به چشم می‌خورد که کمی کوچک‌تر بوده و برای نگهداری مواد غذایی از آن استفاده می‌شد.

دیدنی‌های اطراف خانه لاری ها

بناهای تاریخی اطراف خانه لاری ها

خانه لاری ها در خیابان امام خمینی واقع شده و در این منطقه می‌توانید بناهای تاریخی دیگری را هم ببینید. در این میان می‌توانیم به عمارت کلاه فرنگی، مدرسه‌ ضیاییه، بقعه‌ دوازده امام، میدان امیرچخماق، زندان اسکندر و سید گلسرخ اشاره کنیم. به جز این فضای محله نیز بافتی نسبتا تاریخی داشته و قدم زدن در کوچه‌پس‌کوچه‌هایش حس و حالی متفاوت را به شما منتقل خواهد کرد.

مسیر دسترسی به خانه لاری ‌ها

آدرس اصلی این مکان دیدنی در خیابان امام خمینی است. برای رسیدن به آن می‌توانید از ماشین شخصی یا سرویس‌های تاکسی اینترنتی استفاده کنید. همچنین وسایل نقلیه‌ی عمومی نیز انتخاب خوبی برایتان خواهد بود. نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به این بنای تاریخی، سید مصطفی خمینی بوده و در فاصله‌ی ۱.۵ کیلومتری آن قرار گرفته‌است. آدرس و لوکیشن خانه لاری ها را می‌توانید در اینجا ببینید:

رزرو هتل در یزد

یزد، شهری تاریخی و زیبا در مرکز ایران است که به دلیل معماری منحصر به فرد خود، به عنوان “اولین شهر خشتی جهان” شناخته می شود. این شهر دارای هتل های متنوعی است که می توانند نیازهای هر نوع مسافر را برآورده کنند.

برخی از بهترین هتل های یزد عبارتند از:

  • هتل پارسیان صفائیه: این هتل پنج ستاره در قلب شهر یزد واقع شده است و دارای امکاناتی مانند استخر، باشگاه بدنسازی، سالن کنفرانس و رستوران است.
  • هتل داد: این هتل چهار ستاره در یک خانه تاریخی واقع شده است و دارای فضایی سنتی و آرامش بخش است.
  • هتل باغ مشیرالممالک: این هتل سه ستاره در یک باغ زیبا واقع شده است و دارای امکاناتی مانند استخر، رستوران و کافی شاپ است.
  • هتل ارگ جدید: این هتل سه ستاره در یک ارگ تاریخی واقع شده است و دارای فضایی منحصر به فرد و تاریخی است.
  • هتل فاضلی: این هتل دو ستاره در یک محله آرام واقع شده است و دارای امکاناتی مانند رستوران و کافی شاپ است.

سفر به شهر یزد

سفر به شهر یزد

برای بازدید از خانه لاری ها باید به یزد سفر کنید. برای اینکار می‌توانید بلیط هواپیما، قطار یا اتوبوس را انتخاب کنید. البته ماشین شخصی هم گزینه‌ی خوبی برای سفر چند روزه‌ی شما است. در هر صورت، بهترین کار خرید اینترنتی بلیت است که می‌توانید از طریق سرویس رزرو بلیت سفر اسنپ این کار را انجام دهید. برای اقامت هم می‌توانید روی سرویس رزرو اقامتگاه اقتصادی اسنپ یا رزرو هتل اسنپ حساب باز کرده و محل اقامت خود را نیز قطعی کنید. در پایان، اگر شما هم تجربه‌ی بازدید از خانه لاری ها را داشته‌اید، نظرات خود را در مورد زیبایی‌ها و امکانات آن با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

چه زمان هایی می‌توان از خانه لاری ها دیدن کرد؟

شما می‌توانید همه روزه به‌جز ۲۸ صفر، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی (ع)، شهادت امام جعفر صادق (ع) و ۱۴ خرداد از آن دیدن کنید.

آیا برای بازدید از این بنا باید هزینه‌ای را پرداخت کنیم؟

بله، ورود به خانه لاری ها تنها با تهیه بلیط امکان‌پذیر است.

سال ساخت خانه لاری ها مربوط به چه زمانی است؟

این خانه در سال ۱۲۴۳ هجری شمسی ساخته شده‌است.

اشتراک گذاری پست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *