حافظیه شیراز یکی از آرامگاه‌های متفاوت و جذابی است که در تمام دنیا عاشقان و طرفداران بسیار زیادی دارد. شخصی که این بنای باشکوه برای حضور او برپا شدهاست، کسی نیست جز خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی یا همان لسان الغیب، شاعر بزرگ قرن هشتم که غزل‌های او به تمام زبان‌ها ترجمه شدهاست. در این دنیا کمتر کسی وجود دارد که او را نشناسد. یک شاعر عاشق و دوست داشتنی که فقط کافیست کمی دلتنگ باشید و یک دیوان حافظ در دسترس داشته باشید. آن‌گاه با نیتی از صمیم دل، کتاب حافظ را باز می‌کنید و برای شما رازهای مگویی برملا می‌شود که علاوه بر رفع دلتنگی، راهنمای شما خواهد بود.
برای اقامت در شیراز راه های مختلفی پیش روی شماست. در این شهر می توانید انواع اقامتگاه ها مثل هتل،اقامتگاه های مبله و ویلا و … را رزرو کنید. با رزرو هتل شیراز از اقامت خود لذت ببرید.
حافظیه و دسترسی آسان به آن
آرامگاه حافظیه در شهر شیراز قرار دارد و به روایتی این آرامگاه قبلاً یک قبرستان بوده که در قسمت جنوبی دروازه معروف شیراز یعنی دروازه قرآن مستقر بوده است. حافظ یک شخصیت کاملاً جهانی است که سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای ملاقات با مقبره او عازم شیراز می‌شوند. حافظیه که آرامگاه شاعر خوش آوازه پارسی یعنی حضرت حافظ است، محل برگزاری جشن‌ها و کنسرت‌های متعددی نیز بوده و هست. برای مثال در سال ۱۳۴۲ و همین‌طور در سال ۱۳۷۰ زنده یادمحمدرضا شجریان در آرامگاه حافظیه کنسرت برگزار کرد. آرامگاه حافظیه در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسید.
برای دسترسی به این آرامگاه شما باید خود را به چهار راه ادبیات و سپس به چهار راه حافظیه برسانید. سپس در مقابل ورزشگاه حافظیه به تماشای آرامگاه این شاعر خوش آوازه بنشینید.
در سال‌های اخیر، حد فاصل چهارراه حافظیه و چهار راه ادبیات، سنگ فرش شدهاست و قرار بود که تنها مسیری برای عابرین پیاده باشد. اما چون یک مسیر اصلی بود، عبور و مرور با خودرو نیز در آن انجام می‌شود. برای رسیدن به آرامگاه حافظیه شما می‌توانید از تاکسی و اتوبوس استفاده کنید. به این صورت که ابتدا خود را به فلکه گاز برسانید سپس از آنجا به میدان اطلسی بروید. در ادامه نیز مسیر مستقیم خود را به سمت آرامگاه حافظ ادامه دهید.
آندره گدار را می‌شناسید؟
شاید تعجب کنید اگر بدانید که آندره گدار، معمار و سیاح فرانسوی که یک شرق شناس بزرگ نیز به حساب می‌آمد، طراحی آرامگاه حافظ را انجام داده‌است. او که تحصیلات خود را در دانشکده هنرهای زیبای پاریس به پایان رسانده، درست در سال ۱۳۰۷ شمسی به ایران سفر کرد و تحت عنوان باستان شناس و مرمت کننده بناهای تاریخی، به شیراز آمد. ۳۲ سال مقیم ایران بود و مدیریت اداره کل عتیقه‌جات و همین‌طور ریاست دانشکده هنرهای زیبای تهران را برعهده داشت.
“آندره گدار “به همراه همسرش “یدا گدار” و دیگر دانشمندان و محققان ایرانی جزواتی به زبان فرانسه را سالانه منتشر می‌کردند. این جزوات با عنوان آثار ایران، با وسواس بسیار زیاد و دقت بالا، جزئیات بینظیر هنر ایران را به تصویر می‌کشیدند. تکمیل بنای حافظیه و ساخت آن که با الهام گرفتن از معماری ایرانی و هنر استادکاران هنرمند انجام شدهاست، یکی از آثار بینظیر وی به حساب می‌آید. بقعه‌ای که بر روی آرامگاه حافظ قرار گرفته‌است نیز با الهام از کلاه معروفی که در گذشته مردان بر سر می‌گذاشتند طراحی و ساخته شده است.
حافظیه و تاریخچه‌ای به قدمت تاریخ
بعد از این‌که حضرت حافظ، در سال ۷۹۱ قمری به دیدار حق شتافت، ایشان را در زیر یک سرو به خاک سپردند. ۶۵ سال بعد از وفات ایشان یعنی در سال ۸۵۶ هجری قمری حکمران وقت، میرزا ابوالقاسم گورکانی بر فراز قبر حضرت حافظ، یک عمارت گنبدی شکل بنا کرد و در مقابل آن نیز حوضی بزرگ ساخته شد که آن را با آب رکناباد پر کردند.
در ابتدای قرن ۱۱ هجری و در زمان سلطنت شاه عباس این بنا مرمت شد. در زمان نادر شاه نیز تعمیراتی جزئی بر روی آن اجرا شد. سپس در سال ۱۳۸۹ مجددا تغییر کرد. شیوه بنای آن به سبک زندیه بود که با چهار ستون یکپارچه سنگی، از جهت‌های جنوب و شمال به فضای باز ارتباط داشت. در دو طرف مقبره یعنی سمت چپ و سمت راست آن نیز دو اتاق ساخته شد.
کریم خان دستور داد تا سنگی مرمرین برای مقبره حضرت حافظ تراشیده شود و غزلی از اشعار ایشان توسط حاج آقاسی بیگ افشار آذربایجانی به خط نستعلیق بر سنگ مرمر نوشته شد. این سنگ هنوز هم بر روی قبر قرار دارد. بعد از به پایان رسیدن حکومت زندیه افراد دیگری مانند حکمران فارس یعنی طهماسب میرزا، فرمانروای فارس مرحوم فرهاد میرزا و ملا شاه جهان زرتشتی که یکی از عاشقان حضرت حافظ بود، این آرامگاه را مرمت کردند. بعد از این که آخرین نفر یعنی ملاشاه جهان زرتشتی تصمیم گرفت تا مقبره را بسازد و آن را مرمت کند یکی از سادات که فردی متظاهر بود به دلیل زرتشتی بودن شخص مرمت کننده، بنای ساخته شده را خراب کرد.
در سال ۱۳۱۰ استاندار فارس، حیاط جنوبی و قسمت نارنجستان را سامان داده و خیابانی در مقابل آن احداث کرد. بعد از آن نیز در سال ۱۳۱۴ شمسی مرحوم آقای علی اصغر حکمت شیرازی که وزیر فرهنگ دولت وقت و مرحوم آقای علی ریاضی که رئیس فرهنگ دولت وقت بودند، طرح و نقشه فعلی آرامگاه حافظ را با نظارت مهندس آندره گدار اجرا کردند.
بخش‌های متنوع آرامگاه حافظیه
مجموعه حافظیه مساحتی برابر با ۲ هکتار دارد و به طور دقیق از دو قسمت اصلی صحن شمالی و جنوبی تشکیل شدهاست. این دو صحن با هم، مجموعه بزرگ حافظیه را تشکیل می‌دهند. در حال حاضر دو بخش شرقی و غربی نیز در این آرامگاه به واسطه توسعه آن ایجاد شدهاست. بخش شرقی، متعلق به خاندان معدل و بخش غربی متعلق به خاندان قوام است. در جهت راست حیاط شمالی آرامگاه، دیواری تعبیه شدهاست که ۱۴ طاق‌نما دارد. بخش شرقی نیز در گذر زمان به آرامگاه اضافه شد. شما در بخش غربی شاهد مقبره‌های زیادی از عرفا، شعرا و افراد مهم دوران مختلف هستید. که بازدید از آن‌ها برای عموم آزاد است.
نکته مهمی که باید به آن اشاره شود این است که آرامگاه حافظیه در گذر زمان شاهد تغییرات زیادی بوده‌است. تمامی تغییرات و بازسازی‌ها تا میانه دوران پهلوی ادامه داشت و پس از آن در سال ۱۳۱۴ بود که با طراحی، نظارت و اجرای مهندس آندره گدار، مجموعه فعلی و بنای مقبره، طراحی و اجرا شد. جالب اینجاست بدانید که بخش شمالی آرامگاه حافظیه به لحاظ نمادشناسی، نشانی از دنیای ملکوت دارد. به عبارتی طراحی کامل این مجموعه از بدو ورود ملاقات کننده‌ها تا مرحله رسیدن به آرامگاه حافظ به گونه‌ای طراحی و اجرا شدهاست که بیننده و ملاقات کننده را از دنیای مادی جدا کرده و تا لحظه رسیدن به مقبره حضرت حافظ، به دنیای ملکوت و معنوی متصل می‌کند.
جالب است بدانید در مجموعه آرامگاه، محلی برای فروش صنایع دستی، ۲ کافه و محلی برای برگزاری نمایشگاه‌های اقوام مختلف تعبیه شدهاست.
بارگاه و سنگ مزار آرامگاه حضرت حافظ
قسمت شمال صحن آرامگاه حافظیه در گذشته‌ای نه چندان دور یک قبرستان عمومی بوده‌است. قبر خواجه حافظ شیرازی نیز با پنج پله و ارتفاع تقریبی یک متر از قسمت همکف مجموعه جدا شدهاست. در اطراف آن ۸ ستون یکپارچه سنگی، قرار دارد و ارتفاع گنبد تقریباً ۱۰ متر است. گنبد با سطح خارجی تشکیل شده از ورق‌های مسی شبیه کلاه درویشان و قلندران است. بر روی سطح داخلی آن نیز کاشی‌های معرق رنگین قرار گرفته‌است.
تفأل به حضرت حافظ را فراموش نکنید
سفر به شیراز می‌تواند برای شما خاطرات جذاب و عمیقی را رقم بزند. حتی ممکن است بعد از بازگشت به شهر خود دچار افسردگی شوید. شیراز مردمانی خوش قلب و مهربان و طبیعتی زیبا دارد که اگر فرصت طلبان هم اجازه دهند، این طبیعت و باغات، دستخوش خراب شدن و نابودی قرار نگرفته و با آپارتمان‌های مسکونی تبدیل نمی‌شوند. در ده سال اخیر قسمت بسیار زیادی از باغات این شهر نابود شده و شیراز فعلی دیگر شیراز قدیم نیست. در هر حال هنوز هم این شهر زیباست و اگر تصمیم گرفتید به آن سفر کنید با سرویس رزرو اسنپ هتل در کنار شما هستیم تا سفری پر خاطره را به شهر شیراز، برای شما و همراهان‌تان رقم بزنیم.
سوالات متداول
-
آرامگاه حافظ در کجا قرار دارد؟
آرامگاه حضرت حافظ در شهر شیراز، یکی از جاذبه‌هایی است که سالانه گردشگران داخلی و خارجی فراوانی را به سمت خود دعوت می‌کند.
-
طراح و مجری آرامگاه حافظ چه کسی است؟
آخرین طراح آرامگاه و مجموعه حافظیه، آندره گدار معمار و سیاح فرانسوی است.
-
آیا در این آرامگاه، مقبره‌های دیگری نیز وجود دارد؟
بله، در آرامگاه حافظیه مقبره‌های متعددی از عارفان و دانشمندان قرار گرفته‌است.
دیدگاهتان را بنویسید